Werk & inkomen

Veel vluchtelingen willen graag snel aan het werk. Werk is een belangrijke stap in het opbouwen van een nieuw leven in Nederland. Je voelt je nuttig en je verdient je eigen brood. Toch is het voor veel vluchtelingen moeilijk om aan werk te komen zolang ze de Nederlandse taal nog niet machtig zijn. Totdat je werk hebt, krijg je in Nederland financiële bijstand van de overheid. Op deze pagina leggen we uit hoe het zit met deze bijstand, het vinden van werk en de inkomstenbelasting.
placeholder

Let op: de informatie op deze pagina is mogelijk niet (volledig) van toepassing op vluchtelingen uit Oekraïne. Bekijk de meest actuele informatie voor vluchtelingen uit Oekraïne op ons platform RefugeeHelp >>

Werken met een verblijfsvergunning

Met een verblijfsvergunning asiel heb je op de arbeidsmarkt dezelfde rechten en plichten als elke Nederlander. Op je Vreemdelingendocument (ID-kaart) staat dan ‘Arbeid vrij toegestaan; TWV niet vereist’. Met sommige verblijfsvergunningen mag je niet werken, dat staat dan op je Vreemdelingendocument aangegeven.

Wie kan me helpen werk te vinden?

Informeer bij jouw gemeente welke mogelijkheden er zijn in jouw woonplaats en omgeving. Uitzendbureaus plaatsen mensen bij werkgevers voor meestal tijdelijke werkzaamheden. Ngo’s als VluchtelingenWerk, UAF en Refugee Talent Hub kunnen je soms ook helpen bij het vinden van werk.

Tips om zelf werk te vinden

  • Maak een goed en duidelijk CV met daarin je opleidingen en werkervaring.
  • Maak een goed profiel aan op LinkedIn met een representatieve foto. Deze handleiding "LinkedIn for newcomers" (Engels) kan je hierbij helpen.
  • Maak een profiel aan op www.refugeetalenthub.com.
  • Zoek vacatures op internet op websites als www.manpower.nl, www.indeed.nl, www.nationalevacaturebank.nl en www.werk.nl.
  • Vraag binnen je netwerk of iemand passend werk voor je weet.
  • Als je je bij uitzendbureaus gaat inschrijven, zet dan meteen je beste beentje voor. De mensen van het uitzendbureau moeten in jou geloven voordat ze je voorstellen aan een werkgever.
  • Word vrijwilliger. Zo doe je werkervaring op, verbeter je je Nederlands, bouw je een netwerk op, voel je je nuttig, en laat je potentiële werkgevers zien dat je van aanpakken houdt. Ook VluchtelingenWerk zoekt regelmatig vrijwilligers.

 

Inkomstenbelasting

Als je werkt, maar ook als je een uitkering hebt, moet er inkomstenbelasting worden betaald. Meestal doet je werkgever dit, of de gemeente wanneer je een bijstandsuitkering hebt. Eén keer per jaar kan de Belastingdienst je vragen alle gegevens over je inkomen digitaal door te geven. Dit heet de aangifte. Als je een brief hebt gehad van de Belastingdienst over de aangifte, dan moet je dit doen. De Belastingdienst berekent dan of je genoeg belasting hebt betaald, of misschien nog moet bijbetalen of juist geld terugkrijgt. Om zeker te weten dat je de aangifte goed invult, kun je hulp krijgen van de Belastingdienst. Je maakt hiervoor een afspraak via de Belastingtelefoon: 0800-0543.

Let op! Belastingteruggaaf

Als er te veel inkomstenbelasting voor jou is betaald, bijvoorbeeld als je een deel van het jaar in een azc hebt verbleven, kun je met het M-formulier geld terugkrijgen. Maar let op: het kan zijn dat jouw gemeente die teruggave ziet als inkomsten. Deze trekt de gemeente dan van jouw uitkering af. Dus informeer vooraf hoe de gemeente omgaat met belastingteruggave voordat je het M-formulier invult.

Inkomen en werk tijdens de asielprocedure

In het asielzoekerscentrum krijg je van het COA elke week leefgeld voor kleding en eten. Wanneer jouw procedure langer dan zes maanden loopt, mag je betaald werk doen of werken als zelfstandig ondernemer. Dit mag maximaal 24 weken per jaar. Je werkgever moet hiervoor een vergunning aanvragen: een Tewerkstellingsvergunning (TWV). Als je inkomen ontvangt, wordt je leefgeld (deels) ingehouden. Tijdens de asielprocedure mag je uiteraard ook vrijwilligerswerk (onbetaald werk) doen.

 

Heb je werk en ga je verhuizen van het AZC naar een woning?

Probeer dan je baan te behouden als dit mogelijk is, qua reistijd en reiskosten. Als je zelf ontslag neemt, kan het zijn dat je geen recht hebt op een bijstandsuitkering, en mag de gemeente je uitkering weigeren of uitstellen.
Overleg met je werkgever, misschien kun je een paar weken vakantie nemen van je werk, zodat je tijd hebt om je woning in te richten en te verhuizen.
Als je weinig uren werkt en je zorgen hebt over je inkomen, bespreek dit dan met de gemeente, of je begeleider van VluchtelingenWerk.

Ontslagen? Kun je dan een uitkering aanvragen?

In onderstaand filmpje laten we je zien wat je moet doen als je werk stopt, of als je minder uren kunt werken. Welke uitkering kun je dan aanvragen, en hoe doe je dat?

Inkomen en sociale zekerheid

Wanneer je nog geen werk hebt, of een laag inkomen, kun je van een aantal voorzieningen gebruik maken. Om deze voorzieningen aan te vragen heb je meestal wel een BSN-nummer en een DigiD nodig. Zie voor informatie over DigiD op de pagina over Huisvesting.

1. Bijstandsuitkering

Als je vanuit het asielzoekerscentrum in een gemeente gaat wonen en je hebt nog geen werk, dan kun je een bijstandsuitkering aanvragen bij de gemeente. VluchtelingenWerk helpt meestal al voor je verhuizing met het aanvragen ervan. De bijstandsuitkering is een maandelijks bedrag dat je van de Nederlandse overheid krijgt. Het is een laag inkomen waarmee je financieel rond moet komen. Als je een krediet van de gemeente hebt gekregen om je huis in te richten, wordt er enige tijd geld op je bijstandsuitkering ingehouden. Daarnaast verlangen sommige gemeenten dat je een tegenprestatie levert voor de bijstandsuitkering, bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk te doen en/of aan te tonen dat je Nederlandse les volgt.

2. Huur- en zorgtoeslag

Wanneer je een laag inkomen hebt, heb je vaak recht op toeslagen. Dat betekent dat de Nederlandse overheid bijdraagt aan jouw kosten voor de huur en de zorgverzekering. De hoogte van huurtoeslag en zorgtoeslag is afhankelijk van jouw persoonlijke situatie en de hoogte van jouw inkomen. Voordat je van een asielzoekerscentrum naar een woning verhuist, vraagt het COA de huur- en zorgtoeslag voor jou aan. Daarvoor heeft het COA een kopie van het getekende huurcontract nodig. Dus zorg dat jouw contactpersoon van het COA deze kopie ontvangt.
De Belastingdienst betaalt elke maand de toeslagen als een voorschot. Aan het begin van een nieuw jaar wordt berekend of de ontvangen toeslagen correct waren. Heb je bijvoorbeeld halverwege het jaar een (beter) betaalde baan gekregen, dan moet je mogelijk toeslagen terugbetalen. Geef wijzigingen in je inkomen dus altijd tijdig door aan de Belastingdienst. Meer informatie over toeslagen in het Nederlands.

Toeslagen: wijziging in inkomen doorgeven

Verandert er  iets in je inkomen? Dan is het belangrijk dat je dit doorgeeft aan de Belastingdienst, zodat je niet te weinig toeslag krijgt, maar ook niet teveel.
In dit filmpje leggen we uit hoe je dit kunt aanpassen, op de website van de Belastingdienst: www.toeslagen.nl

 

3. Kinderbijslag

Kinderbijslag is een bijdrage van de Nederlandse overheid in de kosten voor de opvoeding van jouw kinderen tot 18 jaar. Hoe hoog dit bedrag is, hangt af van de leeftijd van jouw kind en of je kind bij je in huis woont. De kinderbijslag wordt eens per drie maanden uitbetaald, door de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Als je een verblijfsvergunning hebt gekregen, kun je kinderbijslag aanvragen. Soms doet het COA dit voor je. Het leefgeld dat je in het AZC krijgt voor de kinderen, stopt na drie maanden nadat jullie een verblijfsvergunning hebben gekregen. Meer informatie over het aanvragen van kinderbijslag in diverse talen.

4. Kindgebonden budget

Het kindgebonden budget (KGB) is een maandelijkse bijdrage voor gezinnen bovenop de kinderbijslag. Het is bedoeld voor gezinnen met lagere en middeninkomens en wordt uitbetaald door de Belastingdienst. Als je kinderbijslag krijgt – en na de verhuizing naar de gemeente ook huur- en/of zorgtoeslag – zal je automatisch ook kindgebonden budget krijgen. Is je partner nog in het buitenland? Dan kunnen er problemen met het kindgebonden budget ontstaan zodra je partner in Nederland aankomt. Vraag bij VluchtelingenWerk na wat je moet doen om dit te voorkomen. Meer informatie over kindgebonden budget in het Nederlands.

5. Kinderopvangtoeslag

Als je werkt of inburgeringsles volgt en je kinderen gaan nog niet naar het voortgezet onderwijs, dan kunnen zij naar de kinderopvang of buitenschoolse opvang (BSO). Je kunt van de Nederlandse overheid een bijdrage ontvangen om deze kosten (deels) te betalen. Dit heet kinderopvangtoeslag. Let op: als je partner (nog) niet in Nederland woont, heb je meestal geen recht op kinderopvangtoeslag. Vraag dit na bij VluchtelingenWerk of de Belastingdienst om te voorkomen dat je een groot bedrag moet terugbetalen. Meer informatie over kinderopvangtoeslag in het Nederlands.

6. Voedselbank en andere regelingen

In een groot aantal gemeenten zijn er organisaties die levensmiddelen (voedsel) uitdelen aan gezinnen met een laag inkomen. Dit heet een voedselbank. Jouw begeleider van VluchtelingenWerk kan bekijken of je hiervoor in aanmerking komt en je helpen bij het aanmelden.

Per gemeente kunnen er verschillende regelingen zijn voor personen en gezinnen met een laag inkomen. Denk aan een noodfonds voor onverwacht hoge kosten, of een fonds dat de contributie voor een sportclub van jouw kind betaalt. Vraag ernaar bij jouw gemeente of begeleider van VluchtelingenWerk.

 

 

Wil je meer video's over dit onderwerp bekijken?

 

Wil je meer informatie over financiële onderwerpen? Bijvoorbeeld wat je allemaal moet regelen na gezinshereniging, of als je je werk verliest? Doorloop dan de stappen van het Geldplan statushouders van Nibud. Een deel van dit geldplan is ook beschikbaar in het Arabisch, Tigrinya en Engels.

Meer informatie

1. Werk

The Refugee Start Force

Als je op zoek bent naar een baan, kan je bij The Refugee start force in contact worden gebracht met werkgevers.

Refugee Talent Hub

Als je op zoek bent naar een baan, dan kan je je bij de Refugee Talent Hub inschrijven zodat je activiteiten kunt doen bij een werkgever.

Werkclub

Bij de Werkclub kan je gratis een programma volgen in Utrecht, Eindhoven of Rotterdam om aan een baan te komen of een studie te gaan doen.

New Dutch connections

Bij New Dutch connections kan je workshops volgen of kan je gekoppeld worden aan een coach of maatje om hulp te krijgen bij je professionele en/of sociale ontwikkeling.

I-MPOWER

I-MPOWER helpt jongeren in Amsterdam en Rotterdam door middel van training en coaching aan een baan.

UWV

Het UWV biedt een overzicht van beroepen waarop je meer kans maakt.

Werkwijzer Vluchtelingen (van de Sociaal-Economische Raad - SER)

Op deze website vind je informatie over projecten op het gebied van (vrijwilligers)werk, opleiding en taal.

New Bees

Bij New Bees vind je mogelijkheden om werkervaring op te doen bij jou in de buurt.

Refugees Forward

Als je een eigen onderneming in Nederland wil opzetten dan kan je hier een programma met trainingen voor volgen in Amsterdam of Rotterdam.

Delitelabs

Bij Delitelabs kan je een programma volgen om te leren hoe je je eigen onderneming kan starten in Nederland.

Qredits

Bij Qredits kan je een krediet aanvragen voor het opstarten van je bedrijf en hulp krijgen van een coach.

ROC

ROC Nederland biedt informatie op het gebied van onderwijs, loopbaan en beschikbare vacatures.

Welcome App

Welcome App, een app die locals en nieuwkomers activeert om in contact te komen me elkaar, zowel sociaal als professioneel, online en offline.

2. Inkomen

Bijstandsuitkering

Op Rijksoverheid.nl informeren ministeries u over de landelijke wetten en regels over de bijstandsuitkering.

Project Euro-Wijzer 

Met het project Euro-Wijzer ondersteunt VluchtelingenWerk Nederland vluchtelingen om financieel zelfredzaam te worden en (verdere) schulden te voorkomen.

Schuldhulpmaatje

Kan je rekeningen niet meer betalen? Heb je schulden? SchuldHulpMaatje helpt! Wij geven geen geld, maar helpen je om de problemen op te lossen. Dan krijg je weer rust. De hulp is gratis.

Humanitas

Bij Humanitas kan je terecht als je hulp nodig hebt bij eenzaamheid, verlies, opvoeden, opgroeien, thuisadministratie en detentie.

Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting- NIBUD

Het Nibud is een onafhankelijke stichting en helpt mensen met hun huishoudportemonnee. We geven informatie en voorlichting over rondkomen, besparen, lasten en lenen. Kortom: geldzaken in de praktijk.