‘Een baan helpt mensen een weg te vinden in de maatschappij’

In 2018 ontmoet hij Anne, die hem gaat helpen werk te vinden in Nederland. Dat lukt en Saleh werkt nu als graananalist in Nederland. Waarom had hij Anne hierbij nodig?

Anne Ubbels (46) heeft een goede baan als adviseur. Toch heeft ze met zichzelf afgesproken op een dag voor zichzelf te beginnen en dan tijd vrij te maken voor vrijwilligerswerk bij VluchtelingenWerk. In 2017 is het zover: ze start als zzp-er en meldt zich aan voor vrijwilligerswerk. Ze gaat aan de slag als jobcoach bij VluchtelingenWerk. Waarom besluit een succesvolle, drukbezette vrouw hier tijd voor vrij te maken?

Met op de achtergrond vertrekkende en aankomende treinen op Den Haag Centraal, vertellen Anne en Saleh hun verhaal. Ze ontmoetten elkaar voorjaar 2018. In de eerste ontmoetingen betekent het vooral veel doorvragen voor Anne. Saleh spreekt nog gebrekkig Nederlands en zijn werk in Syrië blijkt geen doorsnee baan te zijn. Na zijn studie Landbouwtechniek, werkte Saleh in Syrië als graananalist bij het ministerie van Handel. Een graananalist onderzoekt de zuiverheid van graan, welke graansoort het is en of er bijvoorbeeld stoffen inzitten die giftig kunnen zijn.

Anne gaat enthousiast googlen en komt het bedrijf TLR (International Laboratories) te Rotterdam tegen. Zij zijn gespecialiseerd in analyses van onder andere voedingswaren, zoals graan. Ze belt hen op en informeert naar de mogelijkheid van een stageplek voor Saleh. Het bedrijf reageert enthousiast en Saleh en Anne gaan op gesprek bij TLR. Bij TLR komt hun contactpersoon meteen tot de kern van de zaak: ze gaan hem geen stageplek geven. De vrouw vervolgt gelukkig met: ‘Nee, we geven hem een betaald 3-maanden contract.’

Gaat het matchen van statushouders aan bedrijven altijd zo makkelijk? ‘Nee,’ legt Anne uit, ‘dit bedrijf is heel ‘open-minded’ en ze zijn bereid te investeren in hun personeel.’ Anne doelt erop dat er soms een gat kan zitten tussen de ervaring en kennis die een statushouder heeft en wat het bedrijf nodig heeft. Ook de beheersing van de Nederlandse taal is vaak nog een barrière. Een bedrijf moet dan investeren in de werknemer, dat kan alleen als het commercieel gezien voor het bedrijf haalbaar is.

Bij TLR krijgt Saleh wekelijks extra Nederlands les. Toch blijkt zijn kennis en ervaring behoorlijk aan te sluiten en kan hij direct aan de slag. Het gaat zelfs zo goed dat hij uiteindelijk een 20-maanden contract aangeboden heeft gekregen.

Waarom had Saleh Anne nodig bij het vinden van deze baan? Kon hij niet simpelweg zelf de telefoon oppakken? Saleh en Anne noemen allebei het belang van de taal. Saleh heeft zijn inburgeringsexamen gehaald en spreekt Nederlands op A2-niveau, wat gevorderd beginnersniveau is. Om in Nederland je weg te vinden in de werkwereld, op het internet en om contact te leggen met werkgevers, heb je meestal meer taalkennis nodig. Anne geeft wel aan: ‘Het enige dat ik eigenlijk gedaan heb, is bellen met TLR. De rest heeft Saleh zelf gedaan.’

Op de werkplek redt Saleh zich prima en als hij en zijn Nederlandse team elkaar niet begrijpen, gebruiken ze afbeeldingen op internet of gebruiken Google Translate. Saleh laat duidelijk merken dat hij erg blij is met Anne haar hulp. ‘Ze was echt serieus in het willen helpen. Ze belde voor me. We gingen zelfs met haar auto samen naar het sollicitatiegesprek!’

Waarom besloot Anne een deel van haar tijd aan vrijwilligerswerk te wijden? ‘Ik stoorde me al langere tijd aan het klimaat rondom vluchtelingen in Nederland. Dat ze meer als een last dan als een lust gezien worden. Zodra ik meer zeggenschap zou hebben over mijn eigen tijd, wilde ik daar wat aan veranderen.’

Valt vrijwilligerswerk te combineren met een eigen bedrijf of baan? ‘Eigenlijk valt de tijdsinvestering als jobcoach reuze mee. Een halve dag per week schat ik. Je kunt zelf aangeven hoeveel mensen je wilt of kunt begeleiden.’
Wat heeft Anne gehaald uit het begeleiden van Saleh? ‘Dit werk zet mij weer even met beide benen op de grond. Als ik mij verplaats in Saleh, hoe hij hier is gekomen met zijn gezin: ontworteld uit je dagelijks leven en je werk en nu in een land waar je de taal niet spreekt. Helemaal opnieuw moeten beginnen. Dat vind ik heel erg bewonderenswaardig. Ik vraag me wel eens af, hoe zou ik dat doen?’

Impact

Ook vindt Anne de impact van het vinden van een baan op een statushouder heel groot. ‘Het is niet alleen de impact van de baan. Iemand kan weer zelfstandig voor zijn gezin zorgen, is niet afhankelijk van de uitkering. Dit geeft een gevoel van trots en eigenwaarde. En iemand komt in contact met andere Nederlanders.’ Ze vervolgt: ‘Ik merk dat veel mensen die ik heb geholpen, eerder wel geïsoleerd waren. Een baan helpt mensen een weg te vinden in de maatschappij. Als je daar gewoon maar een beetje bij kunt helpen, dan is dat heel leuk om te doen!’

Als iemand overweegt om aan de slag te gaan als vrijwilliger bij VluchtelingenWerk, maar nog aarzelt, wat zou Anne tegen hem of haar willen zeggen? ’Doe het! Het is gewoon leuk om te doen en het hoeft niet waanzinnig veel tijd te kosten. Met een beetje pragmatisme kom je al een heel eind! De voldoening is heel groot.

Wat raadt Saleh andere statushouders aan? ‘Zorg dat je goed Nederlands spreekt. De taal is het allerbelangrijkst.’ En wat is zijn droom voor de toekomst? Dat mijn kinderen zullen kunnen studeren en een diploma krijgen. Ik ben vooral voor hen naar Nederland gevlucht.’