Welkom in het atelier van Lubna: een plekje op de opvangboot in Groningen
Trotse vader
‘Mijn vader maakt beelden, als hobby. Hij was degene die mij aanspoorde om een schilderij te maken. Ik was 10 jaar en ik vond het geweldig. Vanaf dat moment schilderde en tekende ik bomen, huizen, natuur en mensen; eigenlijk tekende ik alles wat ik tegenkwam. Mijn vader voelde zich trots en mijn moeder grapte altijd dat ik er zo’n zootje van maakte! Als ze thuiskwam en mij weer zag zitten met alle verf om mij heen moest ze altijd wel even slikken. Toch hebben ze mij beide altijd enorm gesteund.’
Vlucht naar Nederland
Lubna verblijft sinds november 2021 in Nederland en woont op de opvanglocatie aan de Gideonweg in Groningen. ‘Ik had geen materialen meer. En ik moest al mijn schilderijen achterlaten. Ze zijn nog in mijn oude woning, maar ik weet niet of ze onaangetast zijn. Ik vond het heel lastig om de schilderijen achter te laten. Maar nog moeilijker vond ik het om geen materialen te hebben om te tekenen en te schilderen.’
‘Kunst is het gezicht van de samenleving’
Internationale exposities
In Syrië heeft Lubna gestudeerd aan de kunstacademie van Damascus. Niet lang na haar studie verkocht ze haar eigen schilderijen. Ze exposeerde in Syrië maar ook internationaal in Dubai, Istanbul en Caïro. ‘Ik schilder van alles, maar meestal schilder ik mensen, vrouwen in het bijzonder. Daarvoor gebruik ik nooit modellen, ik schilder alles vanuit mijn eigen fantasie. Als je mijn schilderijen naast elkaar zet dan zie je dat de vrouwen meestal op mijzelf lijken. Vrouwen begrijp ik, mannen daarentegen zijn voor mij heel ongrijpbaar en uiteindelijk schilder ik wat ik ken en wat ik begrijp.’
De oorlog in de kunst
‘Kunst is mijn zuurstof. In de oorlog kon ik twee jaar niet schilderen: de geluiden van de bommen en de schoten waren groter en krachtiger dan mijn eigen gedachten. Het lukte niet meer. Ik merkte dat ik mij depressief begon te voelen en ik zag dat mensen om mij heen depressief werden. Dat was ook het moment dat ik merkte hoe groot de invloed van kunst is, of de afwezigheid van kunst in dit geval. Als burgers geen kunst meer mogen of kunnen maken dat heeft dat een impact op de gehele samenleving. Door kunst kun je stil zijn, kun je elkaar leren kennen, elkaar begrijpen. Kunst is het gezicht van de samenleving. En in Syrië was dat gezicht grotendeels verstopt in de oorlog.’
Schetsen op bed
‘Het is één van de eerste dingen die ik gedaan heb toen ik eenmaal geld had: verf en doeken kopen. Op de boot heb ik op mijn kamer, dat ik deel met een medebewoner, niet zo veel ruimte. Op bed maak ik schetsen en die werk ik uit in de kantine. Ik heb daar een hoekje waar ik mijn materialen neerzet en waar ik schilder. Omdat er bijna 150 mensen op de boot wonen is het vaak wel rumoerig. Als ik mijn koptelefoon opzet heb ik daar minder last van, dan kan ik mij beter concentreren.’
Veranderende schilderijen
‘De schilderijen die ik maak zijn nog heel donker, er zit veel verdriet in. Maar ook hoop, want uiteindelijk hoop ik dat wanneer ik zelf in een betere situatie zit, mijn schilderijen met mij mee veranderen. Ik denk dat mijn schilderijen nog erg lijken op het werk dat ik maakte toen ik nog in Syrië verbleef tijdens de oorlog. Mijn leven is nog niet opnieuw gestart hier in Nederland: ik wacht op mijn procedure. Ik wacht op een eigen plek. Ik wacht op rust. Zodra ik onderdeel uitmaak van de Nederlandse samenleving kan ik mijn nieuwe leven leven. Mijn droom? Mijn eigen expositie in Amsterdam. Daar werk ik graag naartoe.’
'Door kunst kun je stil zijn, kun je elkaar leren kennen, elkaar begrijpen'
Ben jij net als Lubna overtuigd van de waarde van kunst? Ons project Samenspel richt zich op ontmoetingsactiviteiten tussen kinderen met een vluchtachtergrond en kinderen zonder een vluchtachtergrond. Lijkt het je bijzonder hier een bijdrage aan te leveren?