Onderzoek: Maatschappelijke begeleiding vluchtelingen van grote waarde

Nieuws, 2 juni 2020
Leestijd, 3 min.
De maatschappelijke begeleiding is van grote waarde voor de integratie van vluchtelingen. De vrijwilligers zijn voor veel vluchtelingen steun en toeverlaat en hebben een positief effect op het lokale draagvlak. Maar deze intensieve begeleiding kan niet zonder goede randvoorwaarden. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van onderzoeksbureau Significant Public over de maatschappelijke begeleiding in gemeenten. VluchtelingenWerk Nederland herkent deze conclusies en waarschuwt dat deze begeleiding mogelijk onder druk komt te staan door de nieuwe Wet Inburgering, die binnenkort door de Tweede Kamer wordt behandeld.
placeholder

Extra ondersteuning

Al meer dan 40 jaar krijgen vluchtelingen na het verkrijgen van een verblijfsvergunning extra ondersteuning bij het opbouwen van een nieuw leven in Nederland. Dit is een taak van gemeenten die meestal wordt uitgevoerd door vrijwilligers. De begeleiding bestaat op dit moment vaak uit praktische hulp bij het regelen van basisvoorzieningen als het openen van een bankrekening, het regelen van onderwijs en het kennismaken met de buurt. Vervolgens begeleiden en coachen maatschappelijk begeleiders hen om zelfredzaam te worden, en wijzen de weg naar werk of een opleiding.

Steun en toeverlaat

Maar uit het onderzoek van Significant Public blijkt de maatschappelijke begeleiding van veel grotere betekenis te zijn. Naast de praktische ondersteuning zijn de begeleiders in de praktijk ook 'bewegwijzeraar, steun en toeverlaat, signaleerder en doorverwijzer, bemiddelaar en belangenbehartiger' voor vluchtelingen. Het onderzoek concludeert dat deze rollen minder zichtbaar zijn, maar noemt ze 'de ruggengraat van de maatschappelijke begeleiding'. Het onderzoek wijst ook op het positieve effect dat lokaal gewortelde vrijwilligers kunnen hebben op het draagvlak voor de opvang van vluchtelingen in een gemeente.

Investering

Het belang van maatschappelijke begeleiding wordt volgens Significant Public breed gedragen, maar het onderzoek schetst ook randvoorwaarden voor het behoud van de kwaliteit. Het inzetten van vrijwilligers maakt dat zij 'net een stap extra kunnen zetten, veel gaten in het systeem opvullen en zich belangeloos inzetten', maar zij moeten daarvoor ook goed begeleid worden. Daarom moet de overheid blijvend voldoende investeren in de ondersteuning en scholing van vrijwilligers.

Behoud begeleiding in de huidige vorm

Per 1 juli 2021 treedt de nieuwe Wet Inburgering in werking. Deze wet brengt grote veranderingen voor het inburgeringsbeleid met zich mee. Hoe de maatschappelijke begeleiding in deze nieuwe wet precies wordt geregeld is nog niet bekend. Minister Koolmees is voornemens om de maatschappelijke begeleiding te beperken tot de begeleiding bij praktische zaken en het geven van voorlichting. Dit zou betekenen dat vluchtelingen minder en korter begeleid worden. VluchtelingenWerk Nederland vindt dat de minister hiermee voorbij gaat aan de vele onmisbare rollen die deze vrijwilligers spelen in de integratie en roept op tot het behoud van de maatschappelijke begeleiding in de huidige vorm.

Bied Afghanen bescherming

VluchtelingenWerk Nederland roept het Nederlandse kabinet op om Afghaanse vluchtelingen de bescherming te bieden die zij nu heel hard nodig hebben. Help ook mee en laat je stem horen!

Persoonlijke verhalen van onze maatschappelijk begeleiders >>