Barendrecht: 2017 in vogelvlucht

In Barendrecht zijn in 2017, in samenwerking met de gemeente, 75 statushouders gehuisvest. Daarmee heeft de gemeente een achterstand (van 25) op de door het Rijk vastgestelde taakstelling.

• 75 statushouders gehuisvest
• 57 volwassenen, 18 kinderen
• 45 mannen, 30 vrouwen
• Veruit grootste groep: Syriërs (42)
• In totaal vestigden zich twintig alleenstaanden en dertien gezinnen.
• Het aantal woningen waar statushouders in 2017 werden gehuisvest is 33

Spreekuur/infopunt

Er bestaat een grote informatiebehoefte met betrekking tot de vaak complexe asielvraagstukken en (specifieke onderdelen van) de vreemdelingenwetgeving. Ook zijn er veel vragen over rechten en plichten van toegelaten vluchtelingen, over bijvoorbeeld taalonderwijs,inburgering en financiële zaken. Om alle in de gemeente wonende vluchtelingen goed te informeren hebben we infopunten en spreekuren waar we vragen beantwoorden en hen op weg helpen. Vaak kunnen we dat zelf, soms verwijzen we door naar andere voorzieningen en instanties.
VluchtelingenWerk Barendrecht is vijf dagen per week geopend. Vier dagen per week is er maatschappelijk spreekuur en twee dagen per week zijn juridisch medewerkers aanwezig. Statushouders mogen twee jaar lang gebruik maken van het maatschappelijk spreekuur, de juridische hulpverlening kent geen termijn, statushouders mogen in principe voor alle juridische vragen gebruik maken van dit spreekuur.
Na twee jaar maatschappelijke begeleiding houden we een exitgesprek met de cliënt en verwijzen we cliënt door naar Vraagwijzer van Kijk op Welzijn. Cliënt kan – net zoals iedere bewonder van Barendrecht – terecht bij Vraagwijzer met al zijn/haar vragen. Het gebeurt regelmatig dat oud-cliënten toch gebruik willen maken van het spreekuur van VluchtelingenWerk, dit voelt voor hen vertrouwd aan. Vaak worden deze cliënten tussendoor geholpen. Vanaf 2018 zullen deze afspraken worden bijgehouden in het VluchtelingenVolgSysteem zodat de gemeente inzage heeft in de aantallen en het soort vragen.

Juridische begeleiding en gezinshereniging

Onze juridische begeleiding en ondersteuning bij gezinshereniging is uniek. Onze mensen begeleiden vluchtelingen tijdens de asielprocedure, gezinsherenigingsprocedure, naturalisatie en meer. Komen de vrijwilligers en teamleiders er op de locatie niet uit dan nemen ze contact op met de Helpdesk van het Landelijk Bureau. Die Helpdesk bestaat uit een team juristen op gebied van asiel, integratie en consulenten landeninformatie.
Onze juridische begeleiding in de gemeente is voor personen die als asielzoeker naar Nederland gekomen zijn, die een (tijdelijke) vergunning hebben, die gehuisvest zijn in de gemeente en die verblijfsrechtelijke vragen hebben. Wij helpen bij onder meer het verkrijgen en/of verlengen van verblijfs- en reisdocumenten en we bewaken lopende procedures op termijnen en zorgvuldigheid. We zorgen er ook voor dat cliënten beschikken over informatie om bij afwijzing van de asielaanvraag een weloverwogen keuze te maken voor terugkeer, doormigratie of illegaliteit. We monitoren wat er gebeurt, signaleren trends en ontwikkelingen en rapporteren dat aan de gemeente.
Vluchtelingen die een verblijfsvergunning krijgen, hebben recht op hereniging met hun gezin (ouders, partners, kinderen). Meestal is de procedure al opgestart in de Centrale Opvang, in andere gevallen moet dat na vestiging in de gemeente nog gebeuren. Wat volgt is een bureaucratisch proces in de ervaring van mensen die nog niet ingeburgerd zijn en de weg nog niet weten. VluchtelingenWerk werkt volgens een stappenplan waarin de mutaties binnen de procedure maandelijks worden verwerkt. Het vergt uiterste zorgvuldigheid en veel tijd, en is voor reguliere instanties te kostbaar om uit te voeren.

• We startten in 2017 met 18 dossiers gezinsherenigingen
• Het totaal aantal dossiers kwam daarmee op 32
• 5 dossiers werden succesvol afgerond
• In ons juridisch spreekuur werden 238 individuele gesprekken gevoerd

Voorlichting, belangenbehartiging en samenwerking

VluchtelingenWerk signaleert wanneer er obstakels of knelpunten zijn voor succesvolle integratie. Deze obstakels kunnen ontstaan door leemtes in het aanbod aan voorzieningen, maar ook door de persoonlijke omstandigheden van de vluchteling. Ook signaleert Vluchtelingenwerk het niet juist toepassen van wet- en regelgeving of de leemtes en uitsluitingsmechanismen daarin – alsmede discriminatie, en onderneemt daarop actie. VluchtelingenWerk Barendrecht beantwoordt daarnaast publieksvragen en geeft voorlichting om het draagvlak in de samenleving voor opvang en integratie van vluchtelingen te behouden/vergroten. Om dat draagvlak zo groot mogelijk te houden zoeken we ook samenwerking met andere lokale organisaties.
In Barendrecht wordt er intensief samengewerkt met het Wijkteam, De Draaimolen (schakelklas) en het CJG. Er is minimaal tweemaandelijks een bijeenkomst waarbij casuïstiek wordt besproken en waarin een plan van aanpak wordt voorgedragen en vastgesteld. Zo is er bijvoorbeeld besloten om bij één gezin waarbij de hulpverlening niet goed op gang kwam een melding te doen bij Veilig Thuis zodat gedwongen hulpverlening kon worden opgestart.  Alle partijen hebben korte lijntjes en weten elkaar makkelijk te vinden. De Schakelklas wordt op de hoogte gehouden van nieuwe leerlingen die verwacht worden en de jeugdverpleegkundige van het CJG wordt geïnformeerd over de kinderen tot 12 jaar van statushouders die zich zullen vestigen in de gemeente.
Net zoals in 2016 hebben we ook in 2017 een goede samenwerking gehad met de Voedselbank. Nieuwe statushouders in de gemeente krijgen de eerste maanden na aankomst een voedselpakket. Indien cliënten op latere termijn financiële problemen krijgen, worden ze opnieuw aangemeld voor een intake bij de Voedselbank. In enkele gevallen krijgen cliënten dan een noodpakket.
Statushouders waarbij de financiële situatie als problematisch wordt ervaren, worden aangemeld bij de klantmanager schuldhulpverlening bij de gemeente om op die manier verdere escalatie te voorkomen. Afhangende van de situatie wordt bepaald of een statushouder een schuldhulpverleningstraject in gaat bij de gemeente, een schuldhulpmaatje krijgt van Kijk op Welzijn of dat VluchtelingenWerk de cliënt intensiever gaat begeleiden bij het budgetteren.

Maatschappelijke begeleiding

Onze maatschappelijke begeleiders helpen statushouders bij het regelen van de belangrijkste zaken bij de eerste vestiging in de gemeente. Denk daarbij aan praktische hulp bij woninginrichting, aansluiting telefoon en televisie, inschrijving bij huisarts, tandarts, apotheek en consultatiebureau, het wegwijs maken in de sociale kaart van de gemeente, het aanmelden bij een  peuterspeelzaal, basisschool, middelbare school en hulp bij een aanvraag bij DUO. Maar ook aan begeleiding bij aanvragen huur- en zorgtoeslagen, begeleiding bij kwijtscheldingsaanvragen en begeleiding bij inschrijving UWV.
Onze begeleiding is er op gericht dat cliënten zo snel mogelijk zelfredzaam worden en participeren in de samenleving. De cliënt krijgt ondersteuning bij het behalen van het inburgeringsexamen en wordt gecoacht om eigen materiële, immateriële en psychosociale problemen op te lossen.
Onze begeleiders zijn veelal ook het best in staat – door hun goede contacten met de cliënten – om de leefsituatie en mogelijkheden van de statushouder te inventariseren. Ze kunnen doorverwijzen als er (juridische) zaken mislopen, ze signaleren en rapporteren als er op wat voor een vlak dan ook stagnatie optreedt.

• 57 statushouders startten het traject coaching vestiging (van 6 maanden)
• 75 statushouders begonnen aan een traject coaching integratie (6-24 maanden)
• Voor coaching vestiging waren er 960 individuele spreekuren
• Voor coaching integratie waren er in totaal 1038 spreekuren

In totaal hebben we in 2017 57 trajecten coaching vestiging opgestart. Dit traject start na ondertekening huurcontract en duurt zes maanden. Bij de start van de maatschappelijke begeleiding wordt een intake of nulmeting gedaan, om zicht te krijgen op de situatie, vaardigheden en achtergrond van de vluchteling en de mate van zelfredzaamheid. Vervolgens kan in een trajectplan beschreven worden welke begeleiding geboden wordt en welke ontwikkeling (resultaten) wordt beoogd.
Na afronding van coaching vestiging, start coaching integratie. Dit traject duurt in totaal achttien maanden en heeft als doel verdere integratie en een stijging op de zelfredzaamheidsladder. Dit traject wordt afgesloten met een laatste zelfredzaamheidsmeting en een exitgesprek waarin de statushouder wordt doorverwezen naar andere organisaties in de gemeente bij hulpvragen. Bij juridische vragen kan cliënt gebruik blijven maken van het spreekuur van VluchtelingenWerk.

Taalcoaching

• Er zijn 11 nieuwe taalcoaches gestart
• Dat resulteerde in 16 nieuwe taalkoppels

De taalcoaches zijn in 2017 geworven via advertenties op de website van VluchtelingenWerk,  vacatures op de vacaturebank van Kijk op Welzijn en verschillende oproepen in De Schakel.
Nieuwe taalcoaches tekenen een vrijwilligersovereenkomst bij VluchtelingenWerk en volgen de introductiebijeenkomst of de basiscursus. Daarnaast heeft VluchtelingenWerk sinds 2017 ook een taalcoachtraining ontwikkeld, deze training wordt door nieuwe taalcoaches gevolgd. Daarnaast hebben de taalcoaches de mogelijkheid gehad om via BibliotheekAanZet twee workshops te volgen in november 2017.
Zowel taalcoaches als taalmaatjes tonen zich tevreden over de taalcoaching. In één geval bleek er na enkele weken geen klik te zijn tussen taalcoach en taalmaatje, waardoor de koppeling is stopgezet en de taalcoach aan een andere statushouder is gekoppeld. In de andere gevallen zijn taalmaatjes heel enthousiast over de taalcoach, ze vinden het fijn om contact te hebben met een Nederlander, ze oefenen de taal meer en durven de taal meer te spreken, ze maken vorderingen bij het leren van Nederlands en breiden hun sociale netwerk uit. De taalcoaches ervaren de  gastvrijheid bij de statushouders als een verrijking.

Jobcoaching

De dienstverlening Arbeidsparticipatie is een logisch vervolg op de visie van VluchtelingenWerk. ”….Een samenleving die gericht is op participatie van vluchtelingen aan de maatschappij waarop zelfredzaamheid voorop staat…..”

Werk is een belangrijke voorwaarde voor integratie van vluchtelingen in de samenleving. Arbeidsparticipatie,  het deelnemen aan het arbeidsproces, kan op allerlei manieren.
Het uiteindelijke doel is voor velen natuurlijk structureel betaald werk, maar dat is niet voor alle vluchtelingen meteen mogelijk.  Andere vormen zijn onder andere een participatieplaats, een werkervaringsplaats of stage, proefplaatsing, een opleidingstraject, of vrijwilligerswerk. De meeste vluchtelingen met een verblijfsvergunning mogen werken en hebben vrije toegang tot de arbeidsmarkt.
De arbeidscoaches (vrijwilligers) van VluchtelingenWerk begeleiden vluchtelingen in dit proces richting de arbeidsmarkt. VluchtelingenWerk zoekt hierin ook de samenwerking met; de gemeentelijk sociale dienst, werkgeversservicepunt, bedrijven, opleidingsinstituten etc.  

• In de gemeente Barendrecht zijn 21 jobcoachtrajecten gestart

Participatieverklaringstrajecten

Als gevolg van de wijziging van de Wet Inburgering moeten nieuwkomers die op of na 1 oktober 2017 inburgeringsplichtig zijn, deelnemen aan een participatieverklaringstraject en de participatieverklaring ondertekenen. Dit nieuwe onderdeel van het inburgeringsexamen moeten zij afronden binnen een jaar na hun eerste huisvesting in een gemeente.
Het participatieverklaringstraject bestaat minimaal uit een inleiding in de Nederlandse kernwaarden en de ondertekening van de participatieverklaring. Via dit traject laten gemeenten nieuwkomers kennis maken met de rechten en plichten en de fundamentele waarden van de Nederlandse samenleving. Het traject wordt afgesloten met het ondertekenen van een verklaring waarmee de nieuwkomer verklaart van de waarden en spelregels van de Nederlandse samenleving kennis te hebben genomen en deze te respecteren.

VluchtelingenWerk biedt in opdracht van de gemeente al sinds begin 2017 participatieverklaringstrajecten aan. Momenteel verzorgt VluchtelingenWerk de basismodule van 2 dagdelen. In Barendrecht vindt de ondertekening in het bijzijn van een ambtenaar van de gemeente plaats.

• 49 deelnemers in 2017
• 3 groepen
• 2 Syrische en 1 Eritrese groep
• Opkomst boven de 90 procent

Omdat mensen zijn uitgenodigd via de post en zijn nagebeld door medewerkers was de opkomst boven de 90%. Bij de eerste ondertekening was de wethouder aanwezig.

Eigen initiatieven

Platform vluchtelingen
Wat ook van groot belang is voor onze dienstverlening is het Platform Vluchtelingen. In dit platform zitten vertegenwoordigers van belangrijke maatschappelijke instellingen, de kerken, het CJG (Centrum voor jeugd en gezin), Kijk op welzijn en verscheidene andere organisaties.
Dit platform maakt het mogelijk om met de verschillende organisaties zaken af te stemmen en te zorgen voor begrip en erkenning van elkaars inspanningen en omstandigheden.
Coaching Eritrees project
Vanuit de Eritrese is een initiatief ontstaan om de Barendrechtse gemeenschap te laten kennis maken met de Eritrese.
Vluchtelingenwerk heeft de organisatie hierbij ‘gecoacht’ waarbij we er voor hebben gewaakt om het Initiatief bij de Eritrese organisatie te laten. Dit zal resulteren in een feestelijke bijeenkomst op 23 februari 2018.
Stichting Present Sinterklaasactie
Stichting Present heeft ook in 2017 weer een Sinterklaasactie gehouden waarbij kinderen van vluchtelingen een presentje ontvangen. Vluchtelingenwerk levert aan de stichting informatie aan.
Laaggeletterdheid
VluchtelingenWerk Barendrecht heeft samengewerkt met het initiatief Bibliotheek aan zet om vluchtelingen in aanraking te laten komen met de Nederlandse taal. Hierdoor bevordert hun taalontwikkeling en bouwen ze een netwerk op.

Ons Team in Barendrecht

Op de locatie Barendrecht  zijn drie  betaalde krachten werkzaam: de senior teamleider  voor 4 uur per week en twee  teamleiders.
In de loop van 2017 waren er 25 vrijwilligers werkzaam bij VluchtelingenWerk Barendrecht.
De begeleiding van statushouders in Barendrecht werd in 2017 gedaan door twee juridisch begeleiders, zeven maatschappelijk begeleiders, één receptioniste, twee HBO-stagiairs en één MBO-stagiair onder supervisie van twee teamleiders. In totaal hebben drie maatschappelijk begeleiders de organisatie verlaten, in alle gevallen was de reden het vinden (of uitbreiding van) een betaalde baan. Er zijn drie nieuwe maatschappelijk begeleiders alsook twee nieuwe HBO-stagiairs en twee nieuwe MBO-stagiairs in 2017 gestart. Daarnaast hebben we in 2017 ook twee vertalers Nederlands-Arabisch en twee vertalers Nederlands-Tigrinya geworven.
Deze vrijwilligers zijn verplicht de introductietraining of basiscursus van VluchtelingenWerk te volgen. Daarnaast voeren we een actief beleid om de aangeboden trainingen van VluchtelingenWerk onder de aandacht te brengen en vrijwilligers aan te sporen deze trainingen te volgen. De nieuwe juridisch begeleidster heeft de training Gezinshereniging I en II alsook een verdiepende juridische training rond gezinshereniging gevolgd. De maatschappelijk begeleiders ervaren de landendagen Syrië en Eritrea als zeer leerrijk. Op deze dagen krijgen zij achtergrondinformatie over het land van herkomst van statushouders. Cultuur, politiek, vluchtverhaal, enz. wordt op deze training besproken.

VluchtelingenWerk Barendrecht maakt deel uit van de stichting VluchtelingenWerk Zuidwest-Nederland.  Klik op de afbeelding voor het Jaarverslag van de stichting.