Brielle: 2017 in vogelvlucht

In Brielle zijn in 2017, in samenwerking met de gemeente, 47 statushouders gehuisvest. Daarmee heeft de gemeente een voorsprong van zeven op de door het Rijk vastgestelde taakstelling.

• 47 statushouders gehuisvest
• 31 volwassenen, 16 kinderen
• 27 mannen, 20 vrouwen
• veruit grootste groepen: Afghanen (17) en Syriërs (15)

Een groot verschil met 2016, naast het grotere aantal geplaatste personen, is het  weer huisvesten  van (kleine) kinderen. In 2017 heeft VluchtelingenWerk een relatief groot aantal kinderen richting onderwijs en participatie begeleid. Mede gezien de interesse van de gemeente Brielle om vooral gezinnen te plaatsen, is dit een positieve trend te noemen.

Spreekuur/infopunt

Er bestaat een grote informatiebehoefte met betrekking tot de vaak complexe asielvraagstukken en (specifieke onderdelen van) de vreemdelingenwetgeving. Ook zijn er veel vragen over rechten en plichten van toegelaten vluchtelingen, over bijvoorbeeld taalonderwijs,inburgering en financiële zaken. Om alle in de gemeente wonende vluchtelingen goed te informeren hebben we infopunten en spreekuren waar we vragen beantwoorden en hen op weg helpen. Vaak kunnen we dat zelf, soms verwijzen we door naar andere voorzieningen en instanties.

• Aantal contacten spreekuuur/infopunt: 167

Elke dinsdag en woensdag vindt bij VluchtelingenWerk Brielle, aan ‘t Woud 35, het spreekuur plaats van 09.30 uur tot 11.30 uur. Hiervoor staan twee spreekkamers ter beschikking aan een team maatschappelijk en juridisch begeleiders van negen personen.
Het spreekuur kent een grote variëteit aan behandelde onderwerpen. Van de circa 300 vragen die uit de contactmomenten zijn voortgekomen, bestond 35 procent uit een onderwerp gerelateerd aan financiën, 19 procent bevond zich op het juridische vlak, 17 procent was gerelateerd aan onderwijs, 15 procent had te maken met wonen,  7 procent met participatie, 5 procent met zorg en 2 procent met werk.
Ook is er een artikel 8 EVRM-aanvraag gezinshereniging uit een spreekuurvraag gekomen, waarbij een deskundig (vrijwillig) juridisch adviseur zich heeft gebogen over de casus en deze uiteindelijk heeft ingediend bij de IND.
Het spreekuur is van groot belang voor cliënten die uit het eerste jaar begeleiding komen en daarna alleen nog dit vaste moment hebben om hun juridische vragen – waarvoor vaak de expertise ontbreekt bij de reguliere instanties, en hun vragen van praktische aard beantwoord te krijgen. Daarnaast is het spreekuur een veilige haven voor cliënten die bekend zijn met de maatschappelijk en/of juridisch begeleiders van VluchtelingenWerk. Zo heeft VluchtelingenWerk Brielle in 2017 voor een spreekuurcliënt bemiddeld bij een geval van huiselijk geweld.

In 2017 kon het spreekuur rekenen op de inzet van een betaald teamleider en van vrijwillige medewerkers. 

Juridische begeleiding/gezinshereniging

Onze juridische begeleiding en ondersteuning bij gezinshereniging is uniek. Onze mensen begeleiden vluchtelingen tijdens de asielprocedure, gezinsherenigingsprocedure, naturalisatie en meer. Komen de vrijwilligers en teamleiders er op de locatie niet uit dan nemen ze contact op met de Helpdesk van het Landelijk Bureau. Die Helpdesk bestaat uit een team juristen op gebied van asiel, integratie en consulenten landeninformatie.
Onze juridische begeleiding in de gemeente is voor personen die als asielzoeker naar Nederland gekomen zijn, die een (tijdelijke) vergunning hebben, die gehuisvest zijn in de gemeente en die verblijfsrechtelijke vragen hebben. Wij helpen bij onder meer het verkrijgen en/of verlengen van verblijfs- en reisdocumenten en we bewaken lopende procedures op termijnen en zorgvuldigheid. We zorgen er ook voor dat cliënten beschikken over informatie om bij afwijzing van de asielaanvraag een weloverwogen keuze te maken voor terugkeer of doormigratie. We monitoren wat er gebeurt, signaleren trends en ontwikkelingen en rapporteren dat aan de gemeente.
Vluchtelingen die een verblijfsvergunning krijgen, hebben recht op hereniging met hun gezin (ouders, partners, kinderen). Meestal is de procedure al opgestart in de Centrale Opvang, in andere gevallen moet dat na vestiging in de gemeente nog gebeuren. Wat volgt is een bureaucratisch proces in de ervaring van mensen die nog niet ingeburgerd zijn en de weg nog niet weten. VluchtelingenWerk werkt volgens een stappenplan waarin de mutaties binnen de procedure maandelijks worden verwerkt. Het vergt uiterste zorgvuldigheid en veel tijd, en is voor reguliere instanties te kostbaar om uit te voeren.

• 6 nieuwe dossiers gezinsherenigingen
• totaal aantal dossiers in 2017: 12
• 5 succesvol afgeronde dossies.

Ook zijn er in het kader van gezinshereniging  twaalf personen herenigd met hun familie, waardoor vijf gezinnen weer compleet zijn.

Juridische begeleiding wordt in de gemeente Brielle aangeboden via het basispakket. Net zoals in het voorgaande jaar, heeft een deskundig juridisch medewerker in 2017 met hulp van de landelijke helpdesk complexe zaken begeleid. Met trots kan VluchtelingenWerk Brielle zeggen dat van de zes afgeronde dossiers er vijf een succesvol einde kenden. Die vijf dossiers betekende twaalf herenigde personen en dus vijf weer completen gezinnen.  In een enkel geval werd er besloten tot echtscheiding en kon er dus geen sprake meer zijn van gezinshereniging.

De helft van de gevallen gezinshereniging in de gemeente Brielle zijn complexe zaken waarbij er grondig beargumenteerd dient te worden.  Vooral in de gevallen van Eritrese gezinsherenigingen is het vaak lastig aan te tonen dat er sprake is van bewijsnood. Voor cliënten is het onbegrijpelijk dat er zo weinig Nederlands  inzicht lijkt te zijn in de bureaucratische gang van zaken in het thuisland. Daarnaast is het moeilijk voor hen te accepteren dat de IND de gezinsband niet als vanzelfsprekend beschouwt. Gelukkig helpt VluchtelingenWerk Brielle de cliënten dergelijke zaken inzichtelijk te maken en verzamelt de organisatie geduldig alle benodigde stukken waarna  er vaak succesvol bemiddeld wordt.

Voorlichting, belangenbehartiging en samenwerking

VluchtelingenWerk signaleert wanneer er obstakels of knelpunten zijn voor succesvolle integratie. Deze obstakels kunnen ontstaan door leemtes in het aanbod aan voorzieningen, maar ook door de persoonlijke omstandigheden van de vluchteling. Ook signaleert VluchtelingenWerk het niet juist toepassen van wet- en regelgeving of de leemtes en uitsluitingsmechanismen daarin – alsmede discriminatie, en onderneemt daarop actie. VluchtelingenWerk Brielle beantwoordt daarnaast publieksvragen en geeft voorlichting om het draagvlak in de samenleving voor opvang en integratie van vluchtelingen te behouden/vergroten. Om dat draagvlak zo groot mogelijk te houden zoeken we ook samenwerking met andere lokale organisaties.
Zo hebben we in de gemeente Brielle bemiddeld in gevallen van discriminatie in samenwerking met Radar.  Ook hebben we in samenwerking met het CJG veel jonge gezinnen bewustgemaakt van gezondheidsrisico’s en bemiddeld bij het verkrijgen van kinderopvang. Onze bijeenkomsten die we een aantal maal per jaar houden om de vluchtelingen met elkaar en de buurt in contact te krijgen trokken wat media-aandacht van de lokale pers en in juni 2017 belandden we met het hele team in de Brielsche Courant om aandacht te vragen voor het belang van goede integratie van onze statushouders.

Maatschappelijke begeleiding

Onze maatschappelijke begeleiders helpen statushouders bij het regelen van de belangrijkste zaken bij de eerste vestiging in de gemeente. Denk daarbij aan praktische hulp bij woninginrichting, aansluiting telefoon en televisie, inschrijving bij huisarts, tandarts, apotheek en consultatiebureau, het wegwijs maken in de sociale kaart van de gemeente, het aanmelden bij een  peuterspeelzaal, basisschool, middelbare school en hulp bij een aanvraag bij DUO. Maar ook aan begeleiding bij aanvragen huur- en zorgtoeslagen, begeleiding bij kwijtscheldingsaanvragen en begeleiding bij inschrijving UWV.
Onze begeleiding is erop gericht dat cliënten zo snel mogelijk zelfredzaam worden en participeren in de samenleving. De cliënt krijgt ondersteuning bij het behalen van het inburgeringsexamen en wordt gecoacht om eigen materiële, immateriële en psychosociale problemen op te lossen.
Onze begeleiders zijn veelal ook het best in staat – door hun goede contacten met de cliënten – om de leefsituatie en mogelijkheden van de statushouder te inventariseren. Ze kunnen doorverwijzen als er (juridische) zaken mislopen, ze signaleren en rapporteren als er op wat voor een vlak dan ook stagnatie optreedt.

• 31 gestarte trajecten maatschappelijke begeleiding

In 2017 zijn 31 maatschappelijke trajecten gestart voor 16/18+ statushouders. Een aantal hiervan betrof gezinnen met jonge kinderen waarvan de begeleiding vooral in de opstartfase zeer intensief was. Vermeldenswaardig hierbij was de casus van een jonge moeder met drie kinderen die zowel analfabeet als digibeet was en heeft kunnen rekenen op de niet-aflatende hulp van onze maatschappelijk begeleiders die veel verderging dan het gebruikelijke uur per week waarin men doorgaans de lopende zaken bespreekt. In dit specifieke geval hebben onze begeleiders mevrouw zo’n drie keer per week bijgestaan in haar strijd om basisvoorzieningen en hebben zij de kinderen opgevangen waar (tijdelijk) geen andere mogelijkheden waren binnen het reguliere maatschappelijk werk.

Taalcoaching

• 26 taaltrajecten gestart

Het belang van taalcoaching is enorm. Zoals oud-cliënten uit Vierpolders van ons beschreven in een artikel voor het UAF (Universitair Asiel Fonds) is een taalcoach iemand die je niet alleen helpt de taal te doorgronden, maar ook de cultuur.  Taalcoaching is een manier om Nederlands te leren spreken in een veilige omgeving. Het helpt onze cliënten de cursus inburgering succesvol af te ronden en zo uiteindelijk een passende baan te vinden. Gelukkig mag VluchtelingenWerk in Brielle taalcoaches werven, selecteren en begeleiden om zo tot een optimale dienstverlening te komen voor onze cliënten. 26 van de 31 taalcoachtrajecten zijn in 2017 ingevuld, de vijf overige trajecten zullen in het eerste kwartaal van 2018 starten. 

Eigen initiatieven

Net als voorgaande jaren heeft VluchtelingenWerk Brielle in 2017 intensief samengewerkt met de Voedselbank en de Diaconie, gevestigd te Brielle. Zo konden wij in samenwerking met deze instanties een kerstpakket uitdelen aan onze cliënten en zowel begeleiders als cliënten een plek aanbieden om een aantal keer per jaar samen te komen onder het genot van een hapje en een drankje. Ook buurtbewoners zijn hierbij welkom.

Zeer bijzonder te noemen is de sponsoring die de Diaconie in 2017 heeft doen toekomen aan cliënten van ons die in het kader van gezinshereniging te maken hadden met hoge kosten voor vliegtickets. Aangezien hier geen voorziening voor bestaat in de gemeente Brielle, heeft de Diaconie een bedrag ter beschikking gesteld waarvan nareizigers gebruik konden maken. Zo hoefde slechts een beperkt gedeelte van de tickets uit eigen zak  te worden gefinancierd. Voor onze cliënten, die toch al te maken hebben met advocaatkosten, legeskosten en sowieso met weinig middelen rond moeten komen, is dergelijke hulp van onschatbare waarde.

Tenslotte heeft VluchtelingenWerk Brielle in samenwerking met sportcentrum Dukdalf een initiatief opgezet waarbij volwassen statushouders tegen gereduceerd tarief gebruik konden maken van de mogelijkheid tot zwemmen. Immers, komen veel statushouders uit een weinig waterrijk land en kennen zij de gevaren van ons zwemwater niet of niet voldoende. Dit initiatief krijgt een vervolg.

Inburgering

Inburgeraars kunnen bij VluchtelingenWerk Zuidwest-Nederland terecht voor taallessen en de voorbereiding op het inburgerings- (inclusief alfabetisering) en het staatsexamen NT2. Door onze ruime ervaring met vluchtelingen weten we als geen ander hoe belangrijk de voorbereiding op het inburgeringsexamen is. We bieden daarom een inburgeringstraject op maat.

VluchtelingenWerk organiseerde het inburgeringsaanbod (alfabetiserings-, inburgerings- of staatsexamenlessen) in veel gemeenten in Zuid-Holland en Zeeland voor het vierde jaar op rij in samenwerking met Nltraining. Op de leslocaties zijn teamleiders Inburgering werkzaam. Zij kennen de cursisten en bieden een intensieve begeleiding. Hierdoor kunnen diverse problemen worden voorkomen. Zo is er goed zicht op de inburgeringstermijnen en kunnen verlengingen op tijd worden aangevraagd en boetes worden voorkomen. Er wordt gestreefd naar een uitstroom op een zo hoog mogelijk niveau.
Cursisten krijgen een persoonlijke taalcoach – een vrijwilliger van VluchtelingenWerk. Met die coach kunnen zij extra oefenen. Tijdens de klassikale lessen is een vrijwillige klassenassistent actief voor extra begeleiding en aandacht.

Helaas is er in de gemeente Brielle zelf geen taalaanbieder meer actief. Slechts een kleine groep oud-cliënten wordt nog in het centrum van Brielle begeleid door taalcentrum Europoort. Nieuwkomers zijn voor het taalaanbod afhankelijk van eerdergenoemd Europoort, gevestigd aan de Rijksstraatweg te Hellevoetsluis en van het inburgeringscentrum VluchtelingenWerk in Spijkenisse. Laatstgenoemde biedt als enige taalaanbieder in de regio nog alfabetiseringscursussen aan voor mensen die laaggeletterd zijn.

Ons team in Brielle

• 8 vrijwillige maatschappelijke begeleiders
• 24 vrijwillige taalcoaches

VluchtelingenWerk Brielle heeft een dynamisch en gevarieerd team van jonge en oudere vrijwilligers die allemaal hun steentje bijdragen om onze statushouders zo snel mogelijk zelfredzaam te maken.  In januari 2017 bestond dit team uit een juridisch medewerker, acht maatschappelijk begeleiders en 28 taalcoaches. Aan het eind van datzelfde kalenderjaar is een tweetal maatschappelijk begeleiders vervangen en het aantal vrijwillige taalcoaches iets gedaald met vier mensen. Deze vier mensen hadden in goed overleg besloten op eigen titel hun cliënt een aantal jaren verder te begeleiden naar het inburgeringsexamen. 
VluchtelingenWerk Brielle investeert continu in acquisitie via onder meer het Centrum Vrijwilligerswerk Brielle. Een aantal keer per jaar bespreekt VluchtelingenWerk de vrijgekomen posities om zo de werknemers van het Centrum Vrijwilligerswerk op de hoogte te houden van de aard van onze werkzaamheden en de positieve factoren van onze vrijwillige dienstbetrekkingen.
Om het vrijwilligerswerk zo aantrekkelijk en kwalitatief goed mogelijk te maken levert VluchtelingenWerk een variëteit aan cursussen, van basiscursus tot interculturele communicatie, trainingen taalcoaching en cursussen gezinshereniging. In 2017 is in Brielle weer gretig van dit aanbod gebruikgemaakt.

VluchtelingenWerk Brielle maakt deel uit van de stichting VluchtelingenWerk Zuidwest-Nederland.  Klik op de afbeelding voor het Jaarverslag van de stichting.