Hendrik-Ido-Ambacht: 2017 in vogelvlucht

In Hendrik-Ido-Ambacht zijn in 2017, in samenwerking met de gemeente, 67 statushouders gehuisvest. Daarmee heeft de gemeente een achterstand van 23 op de door het Rijk vastgestelde taakstelling weggewerkt, en zelfs omgebogen in een voorsprong van 4.

• 67 statushouders gehuisvest
• 34 volwassenen, 33 kinderen
• 12 mannen, 22 vrouwen, 16 meisjes, 17 jongens
• veruit grootste groep: Syriërs (41)
• er zijn 15 woningen beschikbaar gesteld

Juridische begeleiding/gezinshereniging

Onze juridische begeleiding en ondersteuning bij gezinshereniging is uniek. Onze mensen begeleiden vluchtelingen tijdens de asielprocedure, gezinsherenigingsprocedure, naturalisatie en meer. Komen de vrijwilligers en teamleiders er op de locatie niet uit, dan nemen ze contact op met de Helpdesk van het Landelijk Bureau. Die Helpdesk bestaat uit een team juristen op gebied van asiel, integratie en consulenten landeninformatie.
Onze juridische begeleiding in de gemeente is voor personen die als asielzoeker naar Nederland gekomen zijn, die een (tijdelijke) vergunning hebben, die gehuisvest zijn in de gemeente en die verblijfsrechtelijke vragen hebben. Wij helpen bij onder meer het verkrijgen en/of verlengen van verblijfs- en reisdocumenten en we bewaken lopende procedures op termijnen en zorgvuldigheid. We zorgen er ook voor dat cliënten beschikken over informatie om bij afwijzing van de asielaanvraag een weloverwogen keuze te maken voor terugkeer, doormigratie of illegaliteit. We monitoren wat er gebeurt, signaleren trends en ontwikkelingen en rapporteren dat aan de gemeente.
Vluchtelingen die een verblijfsvergunning krijgen, hebben recht op hereniging met hun gezin (ouders, partners, kinderen). Meestal is de procedure al opgestart in de Centrale Opvang, in andere gevallen moet dat na vestiging in de gemeente nog gebeuren. Wat volgt is een bureaucratisch proces in de ervaring van mensen die nog niet ingeburgerd zijn en de weg nog niet weten. VluchtelingenWerk werkt volgens een stappenplan waarin de mutaties binnen de procedure maandelijks worden verwerkt. Het vergt uiterste zorgvuldigheid en veel tijd, en is voor reguliere instanties te kostbaar om uit te voeren.

• 5 nieuwe dossiers gezinshereniging in 2017
• totaal aantal dossiers: 16
• 7 succesvol afgeronde dossiers

Voorlichting, belangenbehartiging en samenwerking

VluchtelingenWerk signaleert wanneer er obstakels of knelpunten zijn voor succesvolle integratie. Deze obstakels kunnen ontstaan door leemtes in het aanbod aan voorzieningen, maar ook door de persoonlijke omstandigheden van de vluchteling. Ook signaleert VluchtelingenWerk het niet juist toepassen van wet- en regelgeving of de leemtes en uitsluitingsmechanismen daarin – alsmede discriminatie, en onderneemt daarop actie. VluchtelingenWerk Hendrik Ido Ambacht beantwoordt daarnaast publieksvragen en geeft voorlichting om het draagvlak in de samenleving voor opvang en integratie van vluchtelingen te behouden/vergroten. Om dat draagvlak zo groot mogelijk te houden, zoeken we ook samenwerking met andere lokale organisaties.
De gemeente Hendrik Ido Ambacht heeft in 2017 de keuze gemaakt om voor de ondersteuning van statushouders (met name de nieuwkomers) naast de diensten van VluchtelingenWerk Zwijndrecht, het sociaal wijkteam een voorname rol te geven.  De samenwerking met het sociaal wijkteam kan al plaatsvinden tijdens de periode coaching vestiging en/of maatschappelijke begeleiding. De taakverdeling ziet er als volgt uit:

Vrijwilligers van VluchtelingenWerk begeleiden de statushouder tijdens de eerste 15 maanden nadat zij in de gemeente zijn komen wonen;
Tijdens de eerste 3 maanden wordt gekeken naar de ondersteuningsbehoefte vanuit het sociaal wijkteam, die  onder ander zorg draagt voor de inzet van een passende dorpsmaatje;
Het dorpsmaatje biedt, tijdens de maatschappelijke begeleiding, praktische ondersteuning aan de hand van een plan van aanpak;
Evaluatiemomenten met de statushouder, VluchtelingenWerk, het sociaal wijkteam en dorpsmaatje.

Verder is er een samenwerkingsverband met:

- Woningbouwverenigingen Rhiant en Trivire m.b.t. huisvesting van statushouders in de gemeente. Er wordt samengewerkt als het gaat om huisvesting, maar daarnaast ook als het gaat om leefbaarheid. Zijn er klachten van naaste buren dan zoeken VluchtelingenWerk en de woningbouw naar een gezamenlijke oplossing.
- Sociale Dienst Drechtsteden als het gaat om aanvraag Bijzondere Bijstand en aanvraag uitkering volgens de Participatiewet. De SDD verstrekt bij de start van de huisvesting Bijzondere Bijstand in de vorm van een lening. Daarnaast biedt de SDD, voor alle nieuwe statushouders van 18 jaar en ouder het welkomstprogramma. Aan het eind van het welkomstprogramma krijgt de statushouder een voorlichting over het te volgen inburgeringstraject en de taalaanbieders die zich met inburgering bezighouden. Tenslotte zorgt de SDD, in samenwerking met Baanbrekend Drechtsteden, in het kader van de participatie en integratie, naar geschikte vrijwilligersplekken, taalstage en betaalde werkplekken.
- Bibliotheek Hendrik Ido Ambacht. Stimulering van de taal, diverse groepsbijeenkomsten.
- OBS De Dukdalf. Kinderen van statushouders die nog naar de Basisschool moeten, worden in eerste instantie gemeld bij de OBS De Dukdalf die er weer voor zorgt dat de kinderen terecht komen bij een Basisschool in de gemeente. Naast de gewone lessen krijgen de kinderen extra taallessen .

Op het gebied van voorlichting was er een flink aantal statushouders in de publiciteit. Met 2 statushouders vond er op het gemeentehuis een uitgebreid interview plaats. Een verslag en foto hiervan was terug te vinden in de Kombinatie van 20 december 2017. Naast de geïnterviewde statushouder (een nog in begeleiding bij VluchtelingenWerk en de ander inmiddels een betaalde baan) namen ook de medewerkers van het sociaal wijkteam, VluchtelingenWerk en de Sociale Dienst Drechtsteden deel aan het gesprek. Een andere statushouder, die bij VluchtelingenWerk al geruime tijd als tolk in dienst is, heeft op woensdag 20 december 2017 een lezing gegeven in de bibliotheek van Zwijndrecht. Er was veel belangstelling. Na de lezing waren er veel vragen van de bezoekers.

Spreekuur/infopunt

Er bestaat een grote informatiebehoefte met betrekking tot de vaak complexe asielvraagstukken en (specifieke onderdelen van) de vreemdelingenwetgeving. Ook zijn er veel vragen over rechten en plichten van toegelaten vluchtelingen, over bijvoorbeeld taalonderwijs,inburgering en financiële zaken. Om alle in de gemeente wonende vluchtelingen goed te informeren hebben we infopunten en spreekuren waar we vragen beantwoorden en hen op weg helpen. Vaak kunnen we dat zelf, soms verwijzen we door naar andere voorzieningen en instanties.

• 442 contacten spreekuur/infopunt

Statushouders, die niet meer voor begeleiding in aanmerking komen,  konden voor een korte vraag terecht bij het spreekuur. Deze werd gehouden op maandag en de donderdag, van 10.00 uur – 12.00 uur. Ingaande  01-10-2017 kunnen statushouders terecht  bij het Sociaal Wijkteam Ambacht. Dit betekent dat statushouders voortaan in hun eigen gemeente terecht kunnen voor spreekuurvragen.
De meeste vragen tijdens het spreekuur hadden te maken met de financiën, daarnaast  gezondheid, kinderen, juridisch (verlengen van verblijfsdocumenten, geboorte kind of verblijfsdocument verloren), onderwijs, huisvesting en een luisterend oor.   

Begeleiding Huisvesting

Onze coaches Vestiging helpen statushouders bij het regelen van de belangrijkste zaken bij de eerste vestiging in de gemeente. Denk daarbij aan praktische hulp bij woninginrichting, aansluiting telefoon en televisie, inschrijving bij huisarts, tandarts, apotheek en consultatiebureau, het wegwijs maken in de sociale kaart van de gemeente, het aanmelden bij een  peuterspeelzaal, basisschool, middelbare school en hulp bij een aanvraag bij DUO. Maar ook aan begeleiding bij aanvragen huur- en zorgtoeslagen, begeleiding bij kwijtscheldingsaanvragen en begeleiding bij inschrijving UWV. Het verplichte welkomstprogramma van de SDD vindt tijdens de begeleiding huisvesting plaats. VluchtelingenWerk helpt ook, indien nodig, bij het zoeken naar een geschikte taalaanbieder, gevolgd door de aanmelding bij die taalaanbieder.

• 23 gestarte trajecten coaching vestiging

Maatschappelijke begeleiding

De maatschappelijke begeleiding is methodisch van opzet. De ruggengraat wordt gevormd door individuele coachingsgesprekken. Als aanvulling hierop kunnen extra modules worden ingezet, die onze cliënten helpen bij hun integratie en participatie. Voor de gemeente Hendrik Ido Ambacht bestaat de maatschappelijke begeleiding uit de volgende onderdelen:
– Basis maatschappelijke begeleiding/individuele coachingsgesprekken
– Individuele coachingsgesprekken (Basis MB)

Onze begeleiding is er op gericht dat cliënten zo snel mogelijk zelfredzaam worden en participeren in de samenleving. De cliënt wordt gecoacht om eigen materiële, immateriële en psychosociale problemen op te lossen.
Onze begeleiders zijn veelal ook het best in staat – door hun goede contacten met de cliënten – om de leefsituatie en mogelijkheden van de statushouder te inventariseren. Ze kunnen doorverwijzen als er (juridische) zaken mislopen, ze signaleren en rapporteren als er op wat voor een vlak dan ook stagnatie optreedt.

• 36 gestarte trajecten maatschappelijke begeleiding

De Maatschappelijke Begeleiding duurt 12 maanden en start meteen na de Coaching Huisvesting. De overgang van Coaching Huisvesting naar Maatschappelijke Begeleiding wordt op een “officiële” manier gedaan door het voeren van een intakegesprek. Bij de start van de maatschappelijke begeleiding wordt een intake of nulmeting gedaan, om zicht te krijgen op de situatie, vaardigheden en achtergrond van de vluchteling en de mate van zelfredzaamheid. Vervolgens kan in een trajectplan beschreven worden welke begeleiding geboden wordt en welke ontwikkeling (resultaten) wordt beoogd. Bij de intake zijn normaliter de Begeleider Huisvesting, de Maatschappelijke Begeleider en de statushouder (met tolk) aanwezig. Bij de overdracht begint men met de checklist/vaardigheidsmeter en wordt er een nulmeting gedaan. De vaardigheidsmeter is in de talen Nederlands, Engels, Arabisch en Tigrinya. Na 6 maanden vindt er een tussenevaluatie plaats, de eindevaluatie is automatisch aan het eind van de Maatschappelijke Begeleiding. Gesprekken tussen begeleider en statushouder vinden gemiddeld tweewekelijks plaats, afhankelijk van de individuele situatie van de statushouder kan van de frequentie worden afgeweken. De gesprekken vinden plaats op kantoor of bij de statushouder aan huis.

Participatieverklaringstrajecten

Als gevolg van de wijziging van de Wet Inburgering moeten nieuwkomers die op of na 1 oktober 2017 inburgeringsplichtig zijn, deelnemen aan een participatieverklaringstraject en de participatieverklaring ondertekenen. Dit nieuwe onderdeel van het inburgeringsexamen moeten zij afronden binnen een jaar na hun eerste huisvesting in een gemeente.
Het participatieverklaringstraject bestaat minimaal uit een inleiding in de Nederlandse kernwaarden en de ondertekening van de participatieverklaring. Via dit traject laten gemeenten nieuwkomers kennis maken met de rechten en plichten en de fundamentele waarden van de Nederlandse samenleving. Het traject wordt afgesloten met het ondertekenen van een verklaring waarmee de nieuwkomer verklaart van de waarden en spelregels van de Nederlandse samenleving kennis te hebben genomen en deze te respecteren.

VluchtelingenWerk Zuidwest-Nederland biedt in opdracht van de gemeente Hendrik Ido Ambacht al sinds 2016 participatieverklaringstrajecten aan. Het traject bestaat uit 2 workshops (voor de Arabisch sprekende statushouders) en uit 6 workshops (voor de Eritrese statushouders), welke wordt afgesloten met het ondertekenen van de Participatieverklaring.

• 31 deelnemers aan participatieverklaringstraject

In 2017 hebben 31 statushouders deelgenomen aan het participatieverklaringstraject. De nationaliteiten zijn:  Afghanistan 1x, Syrische/Staatloos 27 x, Eritrese 2x en Iraakse 1x. Allen hebben de basismodule van 2 dagdelen, met uitzondering van de Eritrese statushouders die 6 dagdelen hebben gevolgd. 
De Arabische sprekende statushouders hebben de participatietraject gevolgd in de gemeente Hendirk Ido Ambacht. De Eritrese statushouders hebben op de locatie van VluchtelingenWerk Zwijndrecht, tezamen met de groep uit die gemeente, de modules gevolgd. De Afghaanse statushouder heeft de modules in Gorinchem gevolgd.

Sollicitatietrainingen

VluchtelingenWerk Zwijndrecht/Hendrik Ido Ambacht heeft in opdracht van de SDD sollicitatietrainingen (bestaande uit 5 dagdelen) verzorgd voor statushouders die in de Drechtsteden woonachtig zijn. Er zijn in totaal 4 groepen, elk bestaande uit 10 deelnemers, klaargestoomd voor de arbeidsmarkt. Door de SDD en VluchtelingenWerk is deze samenwerking als positief ervaren.

Inburgering

Inburgeraars kunnen bij VluchtelingenWerk Zuidwest-Nederland terecht voor taallessen en de voorbereiding op het inburgerings- (inclusief alfabetisering) en het staatsexamen NT2. Door onze ruime ervaring met vluchtelingen weten we als geen ander hoe belangrijk de voorbereiding op het inburgeringsexamen is. We bieden daarom een inburgeringstraject op maat.
VluchtelingenWerk organiseerde het inburgeringsaanbod (alfabetiserings-, inburgerings- of staatsexamenlessen) in veel gemeenten in Zuid-Holland en Zeeland voor het vierde jaar op rij in samenwerking met Nltraining. Op de leslocaties zijn teamleiders Inburgering werkzaam. Zij kennen de cursisten en bieden een intensieve begeleiding. Hierdoor kunnen diverse problemen worden voorkomen. Zo is er goed zicht op de inburgeringstermijnen en kunnen verlengingen op tijd worden aangevraagd en boetes worden voorkomen. Er wordt gestreefd naar een uitstroom op een zo hoog mogelijk niveau.
Cursisten krijgen een persoonlijke taalcoach – een vrijwilliger van VluchtelingenWerk. Met die coach kunnen zij extra oefenen. Tijdens de klassikale lessen is een vrijwillige klassenassistent actief voor extra begeleiding en aandacht.

In de gemeente  Hendrik-Ido-Ambacht  is de inburgering in 2017 verzorgd door Totaal Inburgering.  Daarnaast kozen de statushouders uit de gemeente Hendrik Ido Ambacht voor andere taalaanbieders zoals Horizontaal in Zwijndrecht of taalaanbieders in Dordrecht, met name Da Vinci College, Capabel of de Taalclub.

Ons team in Hendrik-Ido-Ambacht

Op de locatie Zwijndrecht waren voor de gemeente wijndrecht en Hendrik-Ido-Ambacht in 2017 twee betaalde krachten beschikbaar, een voor 36 uur  en de ander voor 24 uur. Naast de betaalde krachten waren er ook vrijwilligers en stagiaires (zowel MBO- als HBO-niveau) actief. De vrijwilligers en stagiaires (functie Coach Vestiging, Maatschappelijke Begeleiding en Juridische Zaken) hebben diverse trainingen en landendagen via de opleidingsafdeling van VluchtelingenWerk gevolgd.
Het is niet altijd makkelijk geweest om geschikte vrijwilligers te vinden en vast te houden. Maar degenen die wel actief zijn (en zijn geweest in 2017) hebben heel veel werk verricht. Als team hebben wij geprobeerd de statushouder zo goed als mogelijk te laten integreren en participeren.
VluchtelingenWerk Zwijndrecht /Hendrik Ido Ambacht is gevestigd in een flat, Koningsplein 2 t/m 8. Voorheen waren dit woningen voor alleenstaanden, dit is omgebouwd tot werkruimte.  De woonkamers zijn omgebouwd tot werkruimtes en groepsruimtes. De slaapkamers dienen als spreekkamers. Deze locatie biedt de mogelijkheid om trainingen aan groepen te geven.

VluchtelingenWerk Hendrik-Ido-Ambacht maakt deel uit van de stichting VluchtelingenWerk Zuidwest-Nederland.  Klik op de afbeelding voor het Jaarverslag van de stichting.