Schiedam: 2018 in cijfers

In Schiedam zijn in 2018, in samenwerking met de gemeente, 93 statushouders gehuisvest. Daarmee heeft de gemeente een flinke achterstand (van 50) op de door het Rijk vastgestelde taakstelling.

• 93 statushouders gehuisvest
• 61 volwassenen, 32 kinderen
• 50 mannen, 43 vrouwen
• grootste groepen: Syriërs (29) en Iraniërs (27)
• 46 beschikbaar gestelde woningen

Spreekuur/infopunt

Er bestaat een grote informatiebehoefte met betrekking tot de vaak complexe asielvraagstukken en (specifieke onderdelen van) de vreemdelingenwetgeving. Ook zijn er veel vragen over rechten en plichten van toegelaten vluchtelingen, over bijvoorbeeld taalonderwijs en inburgering. Om alle in de gemeente wonende vluchtelingen goed te informeren hebben we infopunten en spreekuren waar we vragen beantwoorden en hen op weg helpen. Vaak kunnen we dat zelf, soms verwijzen we door naar andere voorzieningen en instanties.

•  756 bezoekers aan onze spreekuren

Er wordt 3 keer per week spreekuur gehouden op de maandag, woensdag en vrijdag van 12.00 uur tot 14.30 uur voor mensen die geen vast contactpersoon meer hebben . Cliënten hoeven geen afspraak te maken en kunnen met al hun problemen terecht op de spreekuren. Mocht het een probleem zijn waar meer tijd voor nodig is dan wordt er apart een afspraak gemaakt.
Deze inloopspreekuren vinden plaats op ons kantoor ‘s-Gravelandseweg 565 in Schiedam. Per spreekuur zijn 2 vrijwilligers die de spreekuurvragen behandelen   Er is altijd een  teamleider aanwezig  tijdens  deze spreekuren  als aanspreekpunt voor de vrijwilligers.
Tijdens de spreekuren worden de cliënten vooral gemotiveerd om op eigen kracht praktische handelingen te verrichten. De cliënten worden aangesproken op wat zij kunnen en worden gestimuleerd om, binnen de eigen mogelijkheden, zoveel mogelijk zelf te doen. Oudkomers die veel hulp nodig hebben, worden steeds vaker naar andere instanties verwezen (m.n. Wijkondersteuningteams (WOT),  formulierenbrigade, juridisch loket).
De meeste vragen gaan over financiën (326). Veel cliënten vinden het lastig om brieven van bijvoorbeeld Stroomopwaarts te lezen en zelf betalingsregelingen af te sluiten bij schulden of kwijtschelding aan te vragen. Er zijn cliënten die parttime werken, zij hebben veel vragen over hun inkomen en aanvulling vanuit de uitkering. De cliënt krijgt veel vragen van Stroomopwaarts voor het aanleveren van salarisstroken en bankafschriften, wij helpen hen om de juiste bewijsstukken aan te leveren.  
Ook zijn er veel vragen over onderwijs , zorg, huisvesting en betreffende het verblijfsrecht.
De hulpvragen en begeleiding van statushouders uit het 1e jaar en 2e jaars maatschappelijke begeleiding worden apart geregistreerd en vallen niet onder de noemer spreekuur of infopunt.

Juridische begeleiding/gezinshereniging

Onze juridische begeleiding en ondersteuning bij gezinshereniging is uniek. Onze mensen begeleiden vluchtelingen tijdens de asielprocedure, gezinsherenigingsprocedure, naturalisatie en meer. Komen de vrijwilligers en teamleiders er op de locatie niet uit dan nemen ze contact op met de Helpdesk van het Landelijk Bureau. Die Helpdesk bestaat uit een team juristen op gebied van asiel, integratie en consulenten landeninformatie.
Onze juridische begeleiding in de gemeente is voor personen die als asielzoeker naar Nederland gekomen zijn, die een (tijdelijke) vergunning hebben, die gehuisvest zijn in de gemeente en die verblijfsrechtelijke vragen hebben. Wij helpen bij onder meer het verkrijgen en/of verlengen van verblijfs- en reisdocumenten en we bewaken lopende procedures op termijnen en zorgvuldigheid. We zorgen er ook voor dat cliënten beschikken over informatie om bij afwijzing van de asielaanvraag een weloverwogen keuze te maken voor terugkeer, doormigratie of illegaliteit. We monitoren wat er gebeurt, signaleren trends en ontwikkelingen en rapporteren dat aan de gemeente.

• 10 nieuwe dossiers gezinshereniging in 2018
• totaal aantal dossiers: 30
• totaal afgeronde dossiers in 2018: 15     

In 2018 zijn 30 dossiers behandeld als het gaat om gezinshereniging/ gezinsvorming. Van de behandelde dossiers zijn er 15 afgesloten dossiers, waarvan 11 positief. In totaal zijn 20 personen als nareiziger gekomen. Acht hiervan kwamen uit Syrië, zeven uit Oeganda, drie uit Iran, en twee uit Congo. De vijf personen uit Oeganda wonen overigens nog in het AZC omdat de woning van de referent in Schiedam niet groot genoeg is.

Samenwerking, voorlichting en belangenbehartiging

VluchtelingenWerk signaleert wanneer er obstakels of knelpunten zijn voor succesvolle integratie. Deze obstakels kunnen ontstaan door leemtes in het aanbod aan voorzieningen, maar ook door de persoonlijke omstandigheden van de vluchteling. Ook signaleert Vluchtelingenwerk het niet juist toepassen van wet- en regelgeving of de leemtes en uitsluitingsmechanismen daarin – alsmede discriminatie, en onderneemt daarop actie. VluchtelingenWerk Schiedam beantwoordt daarnaast publieksvragen en geeft voorlichting om het draagvlak in de samenleving voor opvang en integratie van vluchtelingen te behouden/vergroten. Om dat draagvlak zo groot mogelijk te houden wordt nadrukkelijk samengewerkt met de gemeente en andere lokale organisaties.

    • We nemen deel aan een overleg m.b.t. de huisvestingstaakstelling dat in 2018 viermaal heeft plaatsgevonden, waarbij we met de gemeente Schiedam, Woonplus en Stroomopwaarts de plaatsingen van vluchtelingen afstemmen en ontwikkelingen op dit gebied bespreken.
    • Er is deelgenomen aan bijeenkomsten zoals  netwerk schuldpreventie en netwerkbijeenkomsten eenzaamheid.
    • Er is door de senior-teamleider  het hele jaar deelgenomen aan meerdere overleggen m.b.t. een opgaveteam statushouders Schiedam  Daaruit zijn diverse sub-overleggen ontstaan waaraan ook door ons wordt deelgenomen zoals taal en inburgering, netwerken, taalniveaus en pilot Routeplan voor statushouders in Schiedam.
    • De gemeente Schiedam wilde gaan werken met een nieuwe werkwijze m.b.t. subsidieverlening vanaf 2019 en heeft daartoe in 2018 een aantal  bijeenkomsten belegd voor alle gesubsidieerde organisaties. We zijn bij die thematafel bijeenkomsten van “Samen Schiedam”  aanwezig geweest. We hebben ons aangesloten bij de thematafel Veerkracht en hebben via een nieuwe werkwijze onze subsidie aangevraagd voor 2019 en 2020. In 2019 zal de thematafel Veerkracht worden voortgezet.
    • Sinds enkele jaren werkt de teamleider van IIA mee aan de organisatie en realisatie van de activiteiten van de Manifestgroep Schiedam Verwelkomt Vluchtelingen. Ze is aanwezig bij het werkoverleg van de Manifestgroep en heeft direct meegeholpen aan informatieve activiteiten over de werkzaamheden van VluchtelingenWerk.

Maatschappelijke begeleiding (MB)

De maatschappelijke begeleiding bestaat uit het stimuleren van participatie en integratie. Dit is maatwerk en richt zich erop vluchtelingen in de samenleving zelfstandig hun weg te leren vinden. Vluchtelingen leren vaardigheden om zaken zelf te regelen. De maatschappelijke begeleiding is methodisch van opzet. De ruggengraat wordt gevormd door individuele coachingsgesprekken.
Het doel van de maatschappelijke begeleiding is toenemende zelfredzaamheid en participeren in de maatschappij: de vluchteling leert zelfstandig gebruik te maken van de benodigde voorzieningen, is in staat daarin zelf keuzes te maken en kan uiteindelijk een nieuw leven in de gemeente opbouwen als volwaardig participerend burger. De aanpak in dit proces heeft een coachend karakter en is in samenwerking met andere organisaties in het sociale domein.
Onze begeleiders zijn veelal ook het best in staat – door hun goede contacten met de cliënten – hun leefsituatie en mogelijkheden te inventariseren. Ze kunnen doorverwijzen als er (juridische) zaken mislopen, ze signaleren en rapporteren als er op wat voor een vlak ook stagnatie optreedt.

•  61 gestarte trajecten mb, eerste jaar
•  91 gestarte trajecten mb, tweede jaar

Vluchtelingen worden ondersteund bij het vestigen in Schiedam op diverse maatschappelijke terreinen zoals financiën, schulden, huisvesting, inburgering, studie, gezondheidszorg etc. De statushouders komen uit een AZC en worden zij van de trein gehaald en begeleid door een vrijwilliger van VluchtelingenWerk.
Deze nieuwe Schiedammers krijgen van ons een intensieve vorm van maatschappelijke begeleiding aangeboden. De eerste vier a vijf weken worden zij geholpen door een van de begeleiders huisvesting met praktische zaken rondom de huisvesting en de inrichting van de nieuwe woning. Na 4 weken worden de cliënten vervolgens overgedragen aan een vaste maatschappelijk begeleider. Er wordt hulp geboden bij het tot stand brengen van alle praktische zaken die vereist zijn om de basis te leggen voor een goede integratie in de Schiedamse samenleving. De begeleiding door de vaste maatschappelijk begeleider waaraan de cliënt gekoppeld is, gaat op afspraak. Tijdens deze begeleiding wordt er methodisch gewerkt om de hulpvragen van de cliënten te beantwoorden. Het bevorderen van de zelfredzaamheid van de cliënt staat hierbij centraal.
De begeleiding in het tweede jaar reikt verder dan de begeleiding in het eerste jaar. Waar in het eerste jaar de focus vooral ligt op basale behoeftes als zaken omtrent wonen, gezondheidszorg, inkomsten en inburgering, wordt in het tweede jaar dieper ingespeeld op zelfredzaamheid en meedoen in de samenleving.  Zij zijn al enige tijd geleden gestart met hun inburgeringscursus. Echter de taalbarrière speelt soms nog steeds een grote rol. De complexe maatschappij, met al haar ingewikkelde regelgeving, is voor de vluchteling nog moeilijk te begrijpen.
Als zij geen contactpersoon meer hebben, kunnen zij terecht op het inloopspreekuur met de moeilijke vragen en brieven. Mocht het een probleem zijn waar meer tijd voor nodig is dan wordt er apart een afspraak gemaakt en eventueel weer een maatschappelijk begeleider toegewezen.

Introductie Integratie Activiteiten (IIA): Deze activiteiten dragen bij aan de ambities van de gemeente Schiedam benoemd in het gemeenteprogramma “Mens en stad in beweging” met name op het gebied van meer eigen kracht en burgerkracht. Hieronder volgt een opsomming van de activiteiten die door VluchtelingenWerk zijn geïnitieerd of waaraan  VluchtelingenWerk heeft meegewerkt verdeeld in structurele activiteiten en incidentele activiteiten. In 2018 heeft IIA de medewerking gehad van 16 vrijwilligers, 3 daarvan waren stagiaires.
De IIA teamleider is actief bij verschillende platforms in de stad  en werkt regelmatig samen  met Bibliotheek Schiedam, Stichting DOCK, Stichting Meredia, Oecumenische Werkgroep Schiedam Noord, het Apostolisch Genootschap, De Wissel, stichting Mooi Werk, Gemeente Schiedam, Stichting Zona Franca, WOT, JOS, Wijkcentrum Dreesplein, Ambassade van Vrede Schiedam, Vredesgroep Schiedam, Incentive, Manifestgroep Schiedam Verwelkomt Vluchtelingen, Museum Schiedam, Stichting Bij1, Mozaïekatelier Stukje bij Beetje, Voorlichters van Gemeente Schiedam, Parochie De Goede Herder, Stichting 4 Sweet, Maas Podium, Boerenkool & Baklava, Kleine Ambassade. 

Taal op Maat

Het doel van Taal op Maat is om geïsoleerde vrouwen en mannen die de Nederlandse taal niet goed beheersen te helpen bij het zich eigen maken van de Nederlandse taal. In samenhang daarmee reiken we hen kennis over de Nederlandse cultuur, instituties en voorzieningen aan en stimuleren we hen om contacten buitenshuis te leggen om zodoende hun redzaamheid in de Schiedamse samenleving te bevorderen. 
In 2018 zijn er 4 anderstaligen gekoppeld;  3 mannen afkomstig uit Syrië en Sri Lanka en 1 vrouwuit Iran.  Er bestond eind 2018 een kleine wachtlijst. Dit heeft vooral te maken met het onvoldoende beschikbaar zijn van taalcoaches.
Er was in 2018 geen specifieke projectleider voor Taal op Maat. De werkzaamheden werden door de senior-teamleider erbij gedaan. Dit betekende in de hectiek van de andere taken, dat er minder tijd en aandacht was voor werving van taalcoaches en deelnemers. Voor 2019 is er weer teamleider die specifiek een aantal uur per week heeft  voor het project Taal op Maat.

Arbeidsparticipatie

Het doel van arbeidsparticipatie is het het toeleiden van statushouders  richting werk. Jobcoaches begeleiden de statushouder in dit proces. De duur en de loop van het proces is sterk afhankelijk van de individuele deelnemer; arbeidsgeschiedenis, taalniveau en eventuele beperkingen. Het kan  zijn dat de deelnemer vanwege omstandigheden nog niet toe is aan betaald werk. In dat geval is het streven toch een stap  te zetten op de participatieladder.
De jobcoach onderzoekt met de deelnemer, wat  hij/zij zou willen en kunnen in relatie tot werk  of opleiding. Hoe verhoudt zijn/haar  werkgeschiedenis zich met de Nederlandse arbeidsmarkt evenzo t.a.v. diploma’s behaald in eigen land en hoe – en zijn –  deze gewaardeerd in Nederland?  Zij helpen o.a. met het opstellen van een CV en het benaderen van werkgevers of scholen.
VluchtelingenWerk zoekt hierin de samenwerking met : Stroomopwaarts, Trefpunt, werkgeversservicepunten, bedrijven, opleidingsinstituten etc.  In 2018 waren 5 vrijwilligers actief als arbeidscoach. In de loop van het jaar is er aan het team een vrijwilliger toegevoegd met als taak adviseren m.b.t. vervolgonderwijs .
In Schiedam is het Trefpunt gestart van waaruit 2 coaches in eigen taal het routeplan van statushouders monitoren. Omdat het ook hierbij gaat om begeleiding richting betaald of onbetaald werk, was afstemming met onze jobcoaches van groot belang. Er volgde een periode van intensief overleg met het Trefpunt. Daarnaast zijn er in 2018 verschillende overleggen geweest van de jobcoaches met medewerkers van Stroomopwaarts.
De jobcoaches hebben zich in 2018 voor 38 Schiedamse cliënten ingezet.

Inburgering

Inburgeraars kunnen bij VluchtelingenWerk Zuidwest-Nederland terecht voor taallessen en de voorbereiding op het inburgerings- (inclusief alfabetisering en ONA) en het staatsexamen NT2. Door onze ruime ervaring met vluchtelingen weten we als geen ander hoe belangrijk de voorbereiding op het inburgeringsexamen is.
VluchtelingenWerk organiseerde het inburgeringsaanbod voor het vijfde jaar op rij in samenwerking met Nltraining. We bieden een inburgeringstraject op maat. Het traject wordt op verschillende niveaus aangeboden: Alfabetisering, Inburgering en Staatsexamen. Er wordt wekelijks 8 uur klassikaal les gegeven in kleine klassen. De lengte van het traject hangt onder andere af van het leervermogen en startniveau van de cursist. Dit wordt vooraf vastgesteld door een uitgebreide intaketoets.
Op onze leslocaties zijn teamleiders Inburgering werkzaam. Zij kennen de cursisten en bieden een intensieve begeleiding. Hierdoor kunnen diverse problemen worden voorkomen. Zo is er goed zicht op de inburgeringstermijnen en kunnen verlengingen of ontheffingen op tijd worden aangevraagd en boetes worden voorkomen. Er wordt natuurlijk gestreefd naar een uitstroom op een zo hoog mogelijk niveau.

• 91 cursisten Inbugering
• 36 vrijwilligers (klassenassistenten en taalcoaches)

In totaal hebben 91 cursisten les gevolgd bij de leslocatie Inburgering van Vluchtelingenwerk in Schiedam in de loop van 2018. We hebben te maken gehad met een krimp. Aan het eind van het jaar waren 45 cursisten actief, verspreid over 4 klassen: 2 alfabetiseringsgroepen en 2 inburgeringsgroepen.
De krimp heeft meerdere oorzaken. Voor veel cursisten zijn ontheffing aangevraagd na het volgen van meer dan 600 uur alfabetiseringsles. Sommige cursisten zijn geslaagd voor hun inburgeringsdiploma, ze hebben een andere school gevonden of ze zijn verhuisd naar een andere gemeente.
Onder de 91 cursisten waren 13 nationaliteiten vertegenwoordigd. De twee grootse groepen waren Syriërs/Staatloos  en Eritreeërs.  Niet alleen statushouders volgden les maar ook een klein aantal inburgeringsplichtigen zonder vluchtelingenachtergrond (cursisten uit Marokko, India en Kaapverdie).

In de klas zijn, naast de docent, extra klassenassistenten actief, zodat er voldoende aandacht en begeleiding is voor iedereen. Tevens worden alle  cursisten gekoppeld aan een taalcoach om extra te oefenen met de Nederlandse taal. Tenslotte hebben wij op de meeste leslocaties een Open Leercentrum waar onze cursisten gratis, en onder begeleiding van getrainde vrijwilligers, buiten de lessen om extra kunnen oefenen.
Eind 2018 waren 36 vrijwilligers (klassenassistenten en taalcoaches) actief bij de leslocatie in Schiedam. Ruim de helft van de vrijwilligers is boven de 60 jaar.   Sommigen zijn ook taalcoaches bij het project Taal op Maat.
Van de 36 vrijwilligers waren 28 vrouw en 8 man. 7 vrijwilligers hebben een niet-Nederlandse achtergrond.

Organisatie

VluchtelingenWerk Schiedam heeft een dynamisch en gevarieerd team van jonge en oudere vrijwilligers en stagiaires die allemaal hun steentje bijdragen om onze statushouders zo snel mogelijk zelfredzaam te maken.  Zij  zijn zeer belangrijk bij de realisatie van onze werkzaamheden en activiteiten. De vrijwilligers en stagiairs voeren onder professionele begeleiding van de teamleiders alle kerntaken uit. Dit is een belangrijk onderscheid t.o.v. andere dienstverlenende organisaties. Vrijwilligers en stagiairs worden ondersteund en begeleid door de teamleiders. Regelmatig vinden er gesprekken plaats tussen de teamleider en de medewerker.             
VluchtelingenWerk Schiedam werkt in 2018 met 4 betaalde krachten: 2  teamleiders MJB en 1 teamleider IIA en een senior-teamleider. Gedurende 2018 namen 8 medewerkers (vrijwilligers dan wel stagiaires ) afscheid van VWN en zijn er 9 nieuwe medewerkers begonnen. Gemiddeld bestond het team MJB uit 17 personen.
Per oktober is er afscheid genomen van de administratief -en receptiemedewerker die al ruim 11 jaar gedetacheerd  was via Stroomopwaarts bij  VluchtelingenWerk Schiedam. Dit heeft ervoor gezorgd dat de vier dagen per week waarop betrokkene aanwezig was, moest worden opgevuld door vrijwilligers (of bij toerbeurt ingevuld door MB-ers). Dit nieuwe team moest worden geworven, opgezet en ingewerkt. Bij sluiting van het verslagjaar waren er 3 vrijwilligers en 1 stagiaire actief op de receptie en administratie.
Zes medewerkers zijn in het kader van de nationale vrijwilligersdag begin december in het zonnetje gezet vanwege langdurige inzet voor VluchtelingenWerk. Het betrof hier een maatschappelijk- en juridisch begeleider (14 jaar  actief),  een taal- en jobcoach (12 jaar), 3 taalcoaches (13,11 en 10 jaar) en een vrijwilliger van Introductie en Integratie Activiteiten (10 jaar).