Leven in een azc: 'Soms leek het alsof de wereld mij vergeten was'

Verhaal, 15 september 2022
Leestijd, 3 min.
Twee jaar geleden woonde Amjad (24) nog in een azc, tegenwoordig werkt hij er als vrijwilliger voor VluchtelingenWerk. In dit interview blikt hij terug op zijn asielprocedure en het leven in een azc. 'Wachten op gesprekken, wachten op een beslissing, wachten op een verblijfsvergunning: het gaf me vaak een vreemd gevoel. Alsof tijd en plaats niet meer bestonden. Ik zat tussen de muren van het azc en hoorde nog niet bij de Nederlandse maatschappij. Soms leek het alsof de wereld mij vergeten was.'
placeholder

Leven in een azc

Tien jaar geleden vluchtte Amjad uit Syrië, om samen met zijn moeder en zus een nieuw leven op te bouwen in Libanon. Tot het moment dat er in Libanon een grootschalige economische crisis uitbrak. Amjad: 'Een crisis waarvan met name de Syrische vluchtelingen de schuld kregen. Wéér moesten we weg. Inmiddels was ik meerderjarig en als echte Spinoza-fan besloot ik asiel aan te vragen in Nederland. Ik had gehoord dat Nederland een veilig land is en dat de mensen hier open minded zijn.'

Amjad herinnert zijn aankomst in Ter Apel nog als de dag van gisteren. 'Ik was zó nerveus. Ik wist dat ik een gesprek moest voeren met iemand van de IND. In Syrië is het doodeng als je een onderzoek krijgt van de overheid. Maar bij de IND zat opeens een hele aardige vrouw tegenover me; ze was professioneel en stelde me gerust met haar kalme manier van vragen stellen. In mijn land haalt niemand het in zijn hoofd om een ambtenaar recht in de ogen te kijken, en nu voerde ik een echt gesprek met iemand van de overheid; ik kon het bijna niet geloven.'

Amjad woonde uiteindelijk een jaar in een asielzoekerscentrum. Daar viel het gebrek aan privacy hem soms zwaar. 'Toch waren er ook mooie momenten. Door de coronacrisis kon ik beginnen met vrijwilligerswerk: winkelwagentjes ontsmetten om mensen te beschermen tegen het virus. De supermarkt was in die tijd de enige plaats waar mensen nog kwamen. Ik kon daar mijn Nederlands oefenen en ik leerde mensen kennen waar ik nog steeds bevriend mee ben.'

Ooit hoop ik weer samen te zijn met mijn familie. Voor nu blijf ik positief en focus ik me op mijn toekomst in Nederland. Daar ga ik het beste van maken

Amjad

Een veilige plek

Toch was vooral het wachten in het azc moeilijk, gaat hij verder: 'Wachten op gesprekken, wachten op een beslissing, wachten op een verblijfsvergunning: het gaf me vaak een vreemd gevoel. Alsof tijd en plaats niet meer bestonden. Ik zat tussen de muren van het azc en hoorde nog niet bij de Nederlandse maatschappij. Op sommige dagen leek het alsof de wereld mij vergeten was.'

Op een zeker moment kreeg Amjad de kans om bij een Nederlands gastgezin in te trekken. 'Dat was het beste dat me kon overkomen,' vertelt hij. In mijn gastgezin werd ik opgenomen als een volwaardig lid van de familie. Bovendien leerde ik de Nederlandse taal veel sneller dan in het azc. Door mijn eerdere opleiding in Libanon kon ik al snel naar het HBO, maar ik wilde heel graag een universitaire opleiding volgen. Dus begon ik vanuit mijn gastgezin aan een schakeljaar. Natuurlijk vond ik het moeilijk dat ik mijn eigen familie niet meer om me heen had, maar het voelde goed om vanuit een veilige plek aan mijn toekomst te werken.'

De vader, zus en moeder van Amjad wonen inmiddels verspreid over verschillende landen. Omdat Amjad meerderjarig was toen hij in Nederland aankwam, heeft hij nauwelijks kans op gezinshereniging. 'Dat begrijp ik en ik respecteer de regels. Toch hoop ik dat er ooit iets gebeurt waardoor we weer samen kunnen zijn. Voor nu blijf ik positief en focus ik op mijn eigen toekomst hier. Daar ga ik het beste van maken, want voor mij is Nederland spectaculair. Ik had nooit gedacht dat zo’n geweldig land met zulke geweldige mensen zou bestaan.'

Kom naar de Open azc dag!

Op nationale Burendag, de vierde zaterdag van september, organiseren VluchtelingenWerk Nederland, het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en het ministerie van Justitie en Veiligheid de jaarlijkse Open azc dag. Amjad hoopt dat veel Nederlanders gebruikmaken van deze gelegenheid om eens binnen in een asielzoekerscentrum te kijken. 'Door mijn eigen ervaringen en mijn huidige werk, weet ik hoe belangrijk de Open azc dag is. Asielzoekers zien die dag dat mensen buiten de muren hen niet vergeten zijn en dat Nederlanders zich om hen bekommeren. Daardoor voelen zij zich meer mens.'