Fahd (32) vertelt over zijn werk bij VluchtelingenWerk Nederland

VluchtelingenWerk Nederland biedt jaarlijks gemiddeld vijftien statushouders een traineeship aan, een opleidingsplek binnen de organisatie. In 2019/2020 kreeg de helft van de trainees een aanstelling, anderen stroomden door naar een andere baan of kozen voor een nieuwe opleiding. ‘Ik hoop dat VluchtelingenWerk dit blijft aanbieden. En dat gemeenten en andere overheidsorganisaties ook statushouders als trainees gaat aannemen. Voor mij was het traineeship een gouden kans: op niveau kunnen werken, je eigen geld verdienen, jezelf ontwikkelen, geen vluchteling maar collega kunnen zijn. Volwaardig, meetellen, langzaam weer wat vertrouwen krijgen’, zegt Fahd.

Geen toekomst in Syrië

Fahd studeerde bedrijfskunde – met als specialisatie marketing – in Homs. Vlak na het afstuderen in 2011, begon de revolutie. Hij werkte voor het Rode Kruis en een Franse hulporganisatie, maar kreeg in juni 2013 zijn oproep voor militaire dienst. ‘Ik heb niets met, maar wel heel veel tegen wapens. Ik ben gevlucht. Eerst naar Egypte, toen naar Turkije. Maar ook daar zag ik geen toekomst. En dus zat ook ik op een bootje naar Griekenland, passeerde ook ik de grenzen van Macedonië en Servië te voet en betaalde ook ik heel veel geld aan smokkelaars om me in februari 2015 met een vrachtwagen in Nederland af te zetten.’

Hij was er voor de grote instroom, voor de enorme achterstanden bij de IND. Zijn procedure ging snel, hij hoefde niet eindeloos te wachten op huisvesting. In augustus 2015 kreeg hij de sleutel van een woning in Hilversum. Hij woont er nog steeds.

De volgende stap

Op het azc was hij al begonnen met vrijwillig tolkwerk. In Hilversum ging hij verder met vrijwilligerswerk. Zo leerde hij de taal supersnel, supergoed. Maar voor niets komt de zon op.
Fahd: ‘Ik vind het verschrikkelijk om afhankelijk te zijn. Ik kom uit een familie van handelaren, uit een milieu waarin geld verdienen met de paplepel is ingegoten. Toen ik in 2018 mijn staatsexamen had gehaald, was ik klaar voor de volgende stap.’ Voor het ‘echte’ werk. Voor betaald werk.

Die stap was lastig. Heel lastig, zo ervoer hij. Zeker, hij kreeg hulp. Van de cliëntmanager van de gemeente die hem koppelde aan een jobhunter. ‘Die kwam aan met een cursus. Ik heb die cursus gevolgd, om mijn goede wil te tonen. Maar het ging over: Wie ben ik? Wat wil ik? Nou sorry hoor, maar ik geloof niet in die aanpak. Dat wist ik allang. Daar heb ik voor gestudeerd, daar heb ik al dat vrijwilligerswerk voor gedaan, het staatsexamen gehaald, mijn buitenlandse certificaten en diploma’s laten waarderen.’

VIP-traject

Hij volgde bij VluchtelingenWerk een VIP-traject, een voorbereiding op de arbeidsmarkt. Fahd is positief over de dingen die hij leerde: jezelf pitchen, de sollicitatietraining, het schaven aan je cv, de andere bagage die hij meekreeg. ‘Allemaal hartstikke nuttig. Maar wat ik miste: de juiste ingang, het netwerk dat ik kon lenen.’

Heel voorzichtig komt hij met een klein puntje van kritiek. ‘Mag dat? Misschien kunnen we er van leren, toch? Ik denk dat het voor VluchtelingenWerk makkelijker en logischer is om tijd te investeren in de contacten met techniek, de zorg of met schoonmaakbedrijven. In die sectoren zijn tekorten en dus grote slagen te maken. Ik snap echt dat daar een focus ligt. Maar ik ben geen loodgieter, schoonmaker of verpleger. Ik miste iemand die me met zijn of haar netwerk heel gericht de goede kant op kon helpen.’

Hij had al een handvol rotjaren achter de rug. Maar de negen maanden solliciteren deden ook veel pijn. ‘Die afwijzingen… Ik verdeelde ze in twee soorten: je cv sluit niet aan of je bent overgekwalificeerd.’

Prachtige kans

Gelukkig kwam de gouden tip toch via een arbeidscoach van VluchtelingenWerk die hem wees op een vacature als trainee in Utrecht. Het leverde hem na een jaar een aanstelling op als teamleider op de locaties Hilversum en Gooise Meren. ‘Aan het eind van het jaar loopt mijn contract af. Het wordt spannend. Maar hoe dan ook: ik sta nu veel steviger in mijn schoenen, ik heb weer wat van mijn zelfvertrouwen hervonden. Ik heb op het azc veel over juridische zaken geleerd, nieuwe werkervaring toegevoegd en mijn netwerk uitgebreid. Die plek als trainee was zo’n prachtige kans, een heel belangrijk opstapje. Het zou mooi zijn als gemeenten dit voorbeeld gaan volgen.’