Afgerond project Eigen-Wijs: voor kinderen en jongeren in de centrale opvang

Eigen-Wijs is er voor de kwetsbare groep kinderen van vier tot en met zeventien jaar die in de centrale opvanglocaties verblijven. Het project hanteert drie belangrijke pijlers: muziek, toegang tot informatie en kennisdeling.

Voor de kinderen die in de centrale opvanglocaties verblijven, is het belangrijk om tot rust te komen en met zelfvertrouwen een weg te vinden in hun nieuwe omgeving. In het project bieden we het volgende aan.

1. Muzieklessen

Interactieve muzieklessen voor kinderen op de azc-scholen. Door middel van circa tien muzieklessen bereiden de leerlingen uit groep 3 t/m 8 zich voor op een regionale voorstelling én een groot landelijk theaterconcert onder begeleiding van een professioneel (symfonie)orkest.

Productie ‘Broer’

De nieuwe muziekproductie ‘Broer’ is in 2017 van start gegaan. ‘Broer’ gaat over familie, ruzie, weer goedmaken en verliefd zijn. De kinderen oefenen op school aan de hand van speciaal lesmateriaal: een lesboekje en een animatiefilmpje. Voorjaar 2017 was de première van dit concert in Muziekcentrum Enschede (bekijk op Youtube). Eind november zijn er drie grote regionale concerten gepland.

De productie is in opdracht van VluchtelingenWerk gemaakt met het Orkest van het Oosten en Sonnevanck Jeugdtheater.

Productie ‘Symphonie van Angsthazen en Durfals’

In het voorjaar van 2016 traden vluchtelingkinderen van azc-scholen op in TivoliVredenburg in Utrecht en in het najaar in het Concertgebouw van Amsterdam. Kinderen vanuit het hele land lieten de ‘Symphonie van Angsthazen en Durfals’ horen (bekijk op Youtube). De kinderen hadden drie maanden geoefend op alle liedjes en dansjes van het project Eigen-Wijs.

2. Begrip geeft grip: toegang tot informatie

Kennis geeft zelfvertrouwen en een gevoel van controle. Met behulp van voorlichting, gastlessen en spreekuren helpen we de kinderen hun plek te vinden in een nieuwe omgeving. We leggen uit wat er komt kijken bij hun verblijf in Nederland en ze krijgen informatie over allerlei onderwerpen waarmee zij worden geconfronteerd, zoals de asielprocedure en de rechten van het kind. Speciaal getrainde voorlichters geven 120 groepsvoorlichtingen in spelvorm, aan de hand van filmpjes en andere interacties. 'Op de vlucht' is een tekenfilm voor kinderen van asielzoekers (bekijk op Youtube).

Kindertelefoon geeft voorlichting

Op de website www.tell-me.nl vinden kinderen, ouders, professionals en geïnteresseerden alle informatie over belangrijke zaken in het leven van een kind in de centrale opvang en in het algemeen. Kinderen komen via de site met elkaar in contact en kunnen vragen stellen aan deskundigen. Daarnaast organiseert De Kindertelefoon gastlessen op azc-scholen. In deze lessen maken de kinderen kennis met het werk van De Kindertelefoon en hoe en waarvoor ze De Kindertelefoon kunnen bereiken.

Persoonlijk contact tijdens Time4You

Op 25 centrale opvanglocaties bieden we een luisterend oor met speciale spreekuren voor kinderen en jongeren. Hier mogen zij alle vragen stellen die ze op hun hart hebben. Vrijwilligers bereiden de spreekuren voor onder begeleiding van een beroepskracht. De vrijwilligers voeren de gesprekken met de kinderen en gaan samen met hen op zoek naar antwoorden. Ze signaleren eventuele problemen en verwijzen waar nodig door naar andere professionals of (zorg)instanties. De vrijwilligers krijgen trainingen om hun deskundigheid te bevorderen. Ook hierbij werken we samen met De Kindertelefoon.

3. Delen van kennis en kunde: in het belang van het kind

Eigen-Wijs vraagt ook aandacht voor de belangen van kinderen in de asielprocedure, kinderrechten in het algemeen en goede opvang van asielkinderen. Daarom organiseren we expertbijeenkomsten rond een aantal thema’s  - zoals kindspecifieke vervolgingsgronden. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor professionals, zoals advocaten en wetenschappers, en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en de overheid.

Op deze manier zorgen we voor een platform van kennisdeling, kunnen we knel- en verbeterpunten bespreken en afspraken maken. Zo versterken we het netwerk rond deze kwetsbare kinderen en verstevigen we hun positie in de centrale opvang en de asielprocedure. Een initiatief dat hieruit is voortgekomen is de pilot ‘Kind Specifieke vervolgingsgronden’, die op drie locaties draait. Deze pilot is bedoeld om de positie te versterken van meereizende kinderen in de asielprocedure.
Eigen-Wijs is de opvolger van het succesvolle project Tell me More en het muziekproject Samenspel. Beide projecten zijn initiatieven van VluchtelingenWerk.

In Nederland groeien duizenden kinderen van asielzoekers en vluchtelingen op in centrale opvanglocaties. Vaak komen zij uit een heftige situatie in eigen land en moesten zij tijdens hun vlucht veel ontberingen doorstaan. Eenmaal veilig in Nederland begint hun nieuwe reis. Die gaat vaak gepaard met extreme onzekerheid, spanning én een tekort aan privacy en rust in de centra. Daarom is het belangrijk dat deze kinderen op adem kunnen komen en dat ze handvatten krijgen om sterk in hun schoenen te staan. Zodat ze hun nieuwe leven in Nederland aankunnen.

Muziek

• 2943 kinderen hebben meegedaan aan één van de muziekproducties (zie het project Samenspel)
• er hebben twaalf concerten op lokaal, regionaal en landelijk niveau plaatsgevonden
• Er is een eigen meedoe-concert Broer ontwikkeld in samenwerking met het Orkest van het Oosten

Toegang tot informatie

• Meer dan 1000 kinderen zijn voorgelicht over onderwerpen als de asielprocedure, kinderrechten en het leven in Nederland
• De Kindertelefoon heeft elf gastlessen gegeven op azc-scholen
• Op 32 centrale opvanglocaties is een luisterend oor geboden door het aanbieden van speciale spreekuren voor kinderen en jongen onder de naam Time4You.

Delen van kennis en kunde

• Er zijn drie expertbijeenkomsten geweest
• Er is een succesvolle pilot gehouden over het signaleren van kindspecifieke vervolgingsgronden

Doordat wij actief samenwerken met De Kindertelefoon, scholen, en andere organisaties worden het netwerk en het vangnet rond deze kwetsbare kinderen versterkt. Eigen-Wijs wordt mede mogelijk gemaakt door het Europese Asiel, Migratie en Integratiefonds (AMIF) en de C&A Foundation.

Vragen en opmerkingen rondom Samenspel kunnen worden gericht aan projectontwikkelaar Marian Hendrix, mhendrix@vluchtelingenwerk.nl