Irak: instabiliteit en mensenrechtenschendingen
Print deze pagina
Irak kent een roerige geschiedenis. Een brute dictatuur, een achtjarige oorlog met buurland Iran en een oorlog met Koeweit. Na het afzetten van president Saddam Hoessein in 2003 leidden grote tegenstellingen tussen sjiitische en soennitische moslims tot een burgeroorlog en later tot de opkomst van Islamitische Staat (IS). Na veel strijd heeft IS geen grondgebied meer in handen, maar zij is nog niet definitief verslagen.Waarom vluchten mensen uit Irak?
- In de hevige strijd met IS, waarbij in 2017 alle grondgebied is heroverd, zijn ook vele, overwegend sjiitische burgermilities (weer) actief geworden. Zij worden beschuldigd van mensenrechtenschendingen, met name tegen soennieten, die vaak ervan verdacht worden IS te steunen. IS en aan haar verwante groepen plegen ook nog steeds aanslagen.
- Het uiterste noorden van Irak wordt al sinds de jaren negentig bestuurd door de Koerden. Een referendum over onafhankelijkheid in het najaar van 2017 werd echter niet geaccepteerd door de Centraal-Iraakse regering. De Centraal-Iraakse regering nam daarna de controle over in een aantal omstreden gebieden, waaronder de belangrijke oliestad Kirkuk.
- Bij grootschalige demonstraties in het najaar van 2019 in Bagdad en een aantal zuidelijke provincies zijn honderden demonstranten om het leven gekomen en raakten duizenden gewond. De protesten waren onder andere gericht tegen de voornamelijk sjiitische politieke elite en tegen de grote invloed van Iran. De in mei 2020 nieuw aangetreden premier Al-Kadhimi heeft aangekondigd om in juni 2021 vervroegde verkiezingen te houden en beloofd om het geweld, de moorden en ontvoeringen van activisten te onderzoeken.
Geef nepnieuws geen kans en help mee met een gift
VluchtelingenWerk komt op voor de belangen van vluchtelingen in Nederland. Dat doen we onder andere door gevraagd en ongevraagd de publieke discussie te voeden met de juiste cijfers en informatie. Jouw steun is onmisbaar voor ons werk. Help mee en doe een gift.
Belangrijkste groepen waarvoor gevaar dreigt
- Homoseksuelen en lesbiënnes lopen groot gevaar in Irak.
- Religieuze en etnische minderheden, zoals christenen (onder wie bijvoorbeeld Chaldeeërs, Armeniërs en Arameeërs), Mandeeërs, Jezidi, Shabak, Kaka'i, Turkmenen kunnen doelwit worden.
- Afvalligen, zoals bijvoorbeeld bekeerlingen tot het christendom of atheïsten, kunnen gevaar lopen vanuit de samenleving. Een moslim die zich bekeert kan aangevallen of bedreigd worden.
- Alleenstaande vrouwen zijn kwetsbaar. Zij kunnen slachtoffer worden van geweld, verkrachting of mensenhandel.
- Soennieten kunnen gevaar lopen, met name als ze uit provincies komen waar IS sterk aanwezig is.
- (Burger)journalisten die schrijven over gevoelige onderwerpen, zoals corruptie of over milities, kunnen te maken krijgen met bedreigingen.
Cijfers
- In 2019 vroegen 30.745 Irakezen asiel aan in Europa. (Bron: Eurostat).
- In Nederland doen 621 Irakezen een eerste asielaanvraag in 2019, in 2020 tot en met september zijn dat er 244 (Bron: IND Asylumtrends).
Meer informatie
English