‘Deze Oekraïense jongeren hebben zoveel potentie’

Column, 18 juli 2025
Leestijd, 2 min.
Wat doet het met je als je niet weet waar je toekomst ligt? De Oekraïense psycholoog Alisa Chorna ziet dagelijks hoe de onzekerheid over hun verblijfsstatus zwaar weegt op Oekraïense jongeren die hun land moesten ontvluchten. Met de training MindPower helpt ze hen om sterker in hun schoenen te staan – en weer grip te krijgen op hun gedachten en gevoelens.
placeholder

Grote hordes

'De Nederlandse humor. Dat is grappig genoeg een belangrijk onderwerp in mijn gesprekken met tieners. Als een Nederlander zegt: “Hé domkop!”, kun je dat als Oekraïner als pesterij opvatten. Terwijl het juist vriendelijk bedoeld kan zijn, zoals een manier om de band te versterken met een ironisch grapje. Het laat zien dat je je pas echt thuis kunt voelen als je ook de kleine, culturele codes begrijpt. 

In de MindPower-training komen alle aspecten van het leven in Nederland voorbij: van de omgangsvormen tot de regels. Deze tieners moeten cultureel gezien grote hordes nemen. En dan is de thuissituatie vaak ook verre van ideaal. “Waar moet ik mijn huiswerk dan doen?”, is een vraag die vaak terugkomt. Want als je met vijf familieleden in één kamer leeft, is er simpelweg geen rust. Daarom bespreken we andere mogelijkheden: studeren in de bibliotheek of zelfs bij de McDonald’s.'

placeholder

Grenzen opzoeken

'Het zijn tieners, met alles wat daarbij hoort. Hormonen, onzekerheden, grenzen opzoeken. Een van de deelnemers aan de training had voortdurend een grote mond tegen me. Ze onderbrak me en sprak me tegen. Ik schreef het grotendeels toe aan haar leeftijd. Totdat de vraag op tafel kwam: wanneer voel je je gestrest? Ze brak. Toen kwam het verhaal eruit: bij een bombardement had ze haar hele familie verloren. Ze was de enige overlevende.

Via haar school schakelde ik de GGD in, en gelukkig kon ze daar terecht voor psychische hulp. Langzaam durfde ze zich open te stellen. Ze vertelde me over haar droom om kapper te worden en uiteindelijk wist ze zelf een leerstage te regelen bij een kapperszaak. Ik ben ontzettend trots op haar.'

Zien als mens

'Daarom is het zo belangrijk om echt met deze jongeren in gesprek te gaan. Om ze te zien als mens. Deze jongeren hebben zoveel potentie, als we ze maar de handvatten geven om hun weg te vinden in dit nieuwe, onzekere leven. In een land dat op zoveel vlakken zo anders is dan hun vaderland.’ 

Training MindPower

De preventieve training MindPower biedt jongeren van 15 tot 19 jaar extra ondersteuning op het gebied van mentale gezondheid. Jongeren versterken hun eigen kracht en krijgen handvatten om hun identiteit te ontwikkelen tussen twee culturen. Zij leren stress en mentale klachten te herkennen en leren oefeningen om hier beter mee om te gaan. 

Meer over MindPower