Met opgeheven hoofd terug naar 'huis'
Het begeleiden naar vrijwillige terugkeer is een lang proces dat zorgvuldig, met heel veel onderling vertrouwen, moet gebeuren. In 2019 hebben er rond de 800 mensen deelgenomen aan een toekomstoriëntatietraject en zijn er zo'n 60 mensen teruggekeerd naar hun land van herkomst. Zo ook Mhreteab.
Het verhaal Mhreteab
Negen jaar geleden vertrekt Mhreteab - afkomstig uit Oost Afrika - naar Israël, waar hij uiteindelijk gaat wonen en werken. In Israël krijgt hij medische problemen en hij moet een hartoperatie ondergaan. Helaas treden er complicaties op: Mhreteb krijgt een beroerte en houdt daar epileptische aanvallen aan over. Vanwege zijn medische situatie besluit hij in 2016 naar Nederland te komen, waar zijn broer al woonde. Al snel krijgt hij een verblijfsvergunning, een woning in de buurt van Rotterdam en een baan bij een distributiecentrum.
Ondanks het stabiele leven in Nederland, blijft Mhreteab aangeven dat hij hier niet kan aarden. Hij is somber, ervaart veel stress en mist Oost Afrika. Onze collega's van VluchtelingenWerk Zuidwest-Nederland bespreken zijn terugkeerwens, die overigens niet geheel zonder risico is. Zo heeft hij hier een verblijfsstatus, een huis en inkomen, medische afspraken en medicatie. Mhreteab blijft echter vastbesloten: Hij wil terug!
Eigen taxibedrijf
Er wordt onderzocht of zijn dagelijkse medicatie in het land van herkomst beschikbaar is, wat het geval is, en er wordt een arts aan hem gekoppeld. Ook bespreken we zijn toekomstplannen. Hij wil een taxibedrijf opzetten. Ondertussen is Mhreteab zelf ook actief bezig met zijn vertrek. Hij regelt een medisch paspoort en krijgt van de dokter voor een jaar aan medicatie mee.
En dan is daar de dag voor vertrek. Hij is rustig en lacht. In het vliegtuig belt Mhreteab nog voor een aantal laatste vragen. Na aankomst vertelt hij dat het contact met de samenwerkingspartner in Oost Afrika goed verloopt. Hij heeft zijn nieuwe arts ontmoet en zal op korte termijn rijlessen gaan volgen om uiteindelijk zijn eigen taxibedrijf te starten.
Terugkeer in de praktijk
In de praktijk lukt het vaak niet Nederland zelfstandig verlaten, vooral als mensen al jaren in Nederland zijn. Er zijn vaak praktische en emotionele belemmeringen die terugkeer naar het geboorteland in de weg staan. Asielzoekers kunnen hun overwegingen, obstakels en opties voor de toekomst bespreken met een counselor van VluchtelingenWerk Nederland. Zo kunnen cliënten op basis van eerlijke, recente en relevante informatie een weloverwogen beslissing maken over hun terugkeer. Kiest iemand voor terugkeer, dan maakt de cliënt samen met een Consulent Landen van Herkomst een toekomstplan.
Vluchtelingenwerk Nederland werkt samen met lokale partnerorganisaties in het land van herkomst. Deze organisaties helpen en denken mee bij het oppakken van specifieke vragen omtrent de toekomst. Ook ondersteunen zij teruggekeerde cliënten voor 1 jaar bij de (her)re-integratie. Dit als steuntje in de rug voor de cliënt en als garantstelling voor een duurzame en waardige terugkeer.