'We hebben elkaar allemaal zo hard nodig'

Salam (48) vlucht in haar eentje van Syrië naar Nederland en moet daarbij haar zoon en man achterlaten. Waarom? Geld en zakelijke kansberekening. “Het is een gevaarlijke reis. Op deze manier kan er maar één familielid omkomen.”

Wachtstand

In juli 2019 lukt het Salam Nederland veilig te bereiken. Haar dochter is enkele jaren eerder al naar Nederland gevlucht. Er breekt voor Salam een lange periode van wachten en onzekerheid aan, omdat ze niet weet of ze haar man en zoon ooit weer zal zien. “Ik stond in de wachtstand en mijn leven zou pas weer beginnen als ik herenigd met mijn familie zou zijn.”

Een eigen plek

Een klein jaar verblijft Salam in een azc (asielzoekerscentrum). Het is moeilijk om zonder haar man en zoon in Nederland te zijn en haar nieuwe thuisland valt haar zwaar. Alles is zó anders dan in Syrië. “Ik ben 48. Voor jongere mensen is het denk ik makkelijker.” Toch is ze blij niet helemaal alleen te zijn, in het azc deelt ze een kamer met andere mensen. Na een klein half jaar groeit haar verlangen naar een eigen plek. En die wens komt uit: in juni 2020 ontvangt ze de sleutel van een woonruimte in Leerdam. Ze spreekt echter de taal nog niet goed en het inburgeren wil niet vlotten: haar gedachten gaan steeds weer uit naar haar man en zoon. Zij zijn nog altijd niet veilig.

Hulp van een mede-Leerdammer

Haar verhuizing regelen in dit nieuwe land, zonder goed Nederlands te spreken, is een flinke uitdaging. Daarnaast: iedereen die ooit verhuisd is in Nederland, weet dat er een hoop geregel bij  komt kijken. Zelfs al is Nederlands je moedertaal en ken je het reilen en zeilen van de Nederlandse bureaucratie, dan kan het nog overweldigend zijn.
Daarom springt mede-Leerdammer Marianne (43) bij. In het dagelijks leven staat ze voor de klas, maar in haar vrije uren is ze ‘maatschappelijk begeleider en coach vestiging’ bij VluchtelingenWerk Leerdam. Een hele mond vol. In jip-en-janneketaal: Marianne helpt bij de inrichting van de woning, verzekeringen, regelen en inschrijven bij een huisarts, tandarts en inburgeringsschool. Daarna komt de maatschappelijke begeleiding: de gewoontes en gebruiken in Nederland, hoe regel je je financiën en houd je overzicht? De begeleiding is maatwerk en verschilt per persoon.
Marianne weet uit eigen ervaring hoe waardevol het is als lokale mensen je opvangen en wegwijs maken. Ze woonde zelf een tijd in Kyrgyzstan, een land met een hele andere taal en andere gewoontes. “Ik zie het sindsdien als een soort vanzelfsprekendheid om anderen wegwijs te maken in Nederland.”

Weer leren lopen

Salam is ontzettend blij met haar hulp. “Ze helpt me om in Nederland weer op te staan en te leren lopen.” Lachend voegt ze toe: “En Marianne leert me op tijd te komen op afspraken!” Op serieuzer toon vervolgt ze: “We hebben elkaar allemaal zo hard nodig. Het maakt niet uit van welke cultuur je bent.” Niet alleen Salam leert van Marianne, maar andersom ook. “Ik weet door Salam dat leven in een vrij land niet vanzelfsprekend is. En ik zie in haar dat mensen zoveel veerkracht hebben.”

Eindelijk samen

Nu het meeste geregeld is rondom Salam haar woning, zal Marianne haar gaan helpen met inburgeren en wegwijs worden in de Nederlandse samenleving. Hoe zal het gaan met Salam in de komende maanden? Maakt ze bij de bakker al een praatje? Staat bij het ontbijt de Leerdammer kaas al standaard op tafel? Wat zijn haar dromen voor de toekomst? Eerder was daar allemaal nog geen ruimte voor in Salam haar hart en hoofd. Nu gelukkig wel, want verklapt Salam: afgelopen december heeft zij haar man en zoon weer in haar armen mogen sluiten. “Ik was echt blij. Het was allemaal niet voor niets geweest en het wachten was voorbij. We zijn weer samen.” Als Salam ten slotte gevraagd wordt hoe het nu met haar en haar gezin is, antwoordt ze op een tekenende manier: “Ze zijn veilig.” Niet: ‘Het gaat goed met hen’ of ‘Ze zijn gelukkig’. Nee, ‘Ze zijn veilig’. Dat was voor nu alles wat uitmaakte.

In de lente zullen we Salam en Marianne weer ontmoeten om te horen hoe het gaat!

Op zoek naar vrijwilligers

In Vijfheerenlanden zijn er veel mensen die ook hulp nodig hebben om ‘weer te leren lopen’. VluchtelingenWerk is daarom hard op zoek naar vrijwilligers. Wil jij hen helpen? Meld je aan via: www.vluchtelingenwerk.nl/zuidwestnederland/vluchtelingenwerk-vijfheerenlanden of stuur een e-mail naar teamleider Herald Zwartkruis: hzwartkruis@vluchtelingenwerk.nl