Mo: ‘Ik wil dat mensen begrijpen waarom ik hier ben’

Magazine, 22 april 2024
Leestijd, 4 min.
Een ontmoeting met een vluchteling kan vooroordelen doen verdampen. In het project Bekend maakt Bemind bezoeken voorlichters met en zonder vluchtverleden scholen en organisaties. De Groningse Ellen en de Syrische Mo trekken samen op. Mo: ‘Ik probeer jongeren altijd te vertellen: ik ben zoals jij.’
placeholder

Samen voor de klas

Soms vindt Mo het best spannend om voor een groep scholieren te staan en te vertellen over een paar van de moeilijkste momenten in zijn leven. Zijn vlucht uit Syrië, de reis over de Middellandse Zee, de zoektocht naar een smokkelaar om hem de grens over te brengen en zijn aankomst in Nederland, acht jaar geleden. ‘De details zijn heel pijnlijk. Ik voel soms dat ik niet alles kan vertellen.’ Als Ellen merkt dat het hem even zwaar valt, stuurt ze het gesprek bij. ‘Het is mijn taak om te zorgen dat Mo zich op zijn gemak voelt, zodat hij zijn verhaal zo goed mogelijk kan vertellen.’ 

Mo en Ellen geven samen gastlessen over wat het betekent om vluchteling te zijn, voor het project Bekend maakt Bemind. Het idee daarachter is dat vooroordelen vaak verdwijnen als mensen vluchtelingen écht leren kennen. Ze begrijpen dan veel beter waarom iemand hier is en waarom bijvoorbeeld opvang nodig is. Ellen draait al bijna vijf jaar mee in het project, Mo werd eind 2023 aan haar gekoppeld. ‘En wij hadden meteen een match, hè?’ zegt Ellen. Mo glimlacht: ‘Ja, echt!’

Foto van vrijwilliger Ellen
Foto van Mo uit Syrië


​​​​​

Veel energie

Mo gaat op het puntje van zijn stoel zitten in de woonkamer van Ellen, met uitzicht over het weidse Groningse land. ‘De eerste keer dat ik Ellen ontmoette, zaten we ook hier’, vertelt Mo. ‘Ik vind het soms moeilijk om alles over mezelf te vertellen, maar bij haar kon ik me meteen openstellen. Ik voelde dat zij de situatie begreep en dat ze ervoor open stond om mij te horen. Ik was elf jaar toen de oorlog uitbrak in mijn land. Ik kon niet meer naar school en ik moest gaan werken om mijn ouders te ondersteunen. Vanaf toen ben ik altijd met volwassenen samen geweest. Daardoor gaat het contact met Ellen denk ik helemaal vanzelf.’ 

Ellen lacht. ‘Ik ben natuurlijk superoud. Ik had je grootmoeder kunnen zijn! Maar ik vind het leuk om met jonge mensen om te gaan. Dat geeft me heel veel energie. Ik kom iets brengen met het vrijwilligerswerk, maar ik haal er ook iets uit.’ 

Als Mo over zijn leven vertelt, dan gebeurt er iets in zo’n klas. Als je meer van elkaar weet, snap je elkaar én de wereld beter.

Ellen

Wat is een goede smokkelaar?

Voordat Ellen met pensioen ging, werkte ze bij de organisatie Veilig Thuis. Ze gaf voorlichting en training over huiselijk geweld en kindermishandeling aan groepen en organisaties. Die ervaring komt nu goed van pas. ‘Ik faciliteer het gesprek, zodat Mo kan schitteren en de groep geraakt wordt door het verhaal.’ 

‘Mevrouw Ellen’, zoals Mo haar noemt, begint de presentatie met feiten, fabels en weetjes over vluchtelingen. ‘Daarna vertel ik over mijn leven, van a tot z’, zegt Mo. ‘Van mijn leven voor de oorlog tot nu.’ De jongeren mogen vragen stellen. 

‘Het is altijd moeilijk te voorspellen waar ze mee komen’, zegt Ellen. ‘Vaak is het heel concreet: hoeveel kostte de reis? Hoeveel mensen zaten er op de boot? En een goede vraag vond ik bijvoorbeeld of je ook met smokkelaars te maken had gehad, en wat dan een goede smokkelaar is.’ 

Mo knikt. ‘Ja, dat was een goede vraag. Een goede smokkelaar is iemand die jou voor de afgesproken prijs de grens over brengt. Iemand die je niet vermoordt en je organen niet verkoopt. Dat vonden ze wel een heftig antwoord.’ 

Ellen: ‘Dan zie je dat dat iets doet met de groep. Niemand van die jongeren kan zich voorstellen dat zoiets met hen zou gebeuren. Dat hun vader of moeder zou zeggen: “Pak je rugzak en we vertrekken.”’ 

placeholder

Enorm hard werken

‘Als Mo over zijn leven vertelt, dan gebeurt er iets in zo’n klas,’ zegt Ellen. ‘Als je meer van elkaar weet, snap je elkaar én de wereld beter.’ 

Mo: ‘Ik vertel daarom ook over mijn tijd in Nederland. Ik was vijftien toen ik hier kwam. Na de asielprocedure ben ik naar school gegaan, ik heb de taal geleerd en ik heb mijn eigen bedrijf opgezet. We bezorgen pakketjes en in het weekend rij ik zelf op de vrachtwagen. Het is enorm hard werken. Ik ben hier niet gekomen voor het geld of om overlast te veroorzaken, ik ben hier omdat er in Syrië oorlog is. Ik kon kiezen: doodgaan of weggaan. Bijna niemand kiest dan de dood. Ik hoop dat ik dat aan jongeren kan overbrengen. Ik probeer ze altijd te vertellen: ik ben zoals jij. Ik wil groeien, iets bereiken en meedoen zoals alle andere mensen die hier wonen.’ 

placeholder

Wat is Bekend maakt Bemind?

Er wordt veel óver vluchtelingen gesproken, maar minder vaak mét hen. Met het project Bekend maakt Bemind geven vluchtelingen, aan de hand van hun eigen ervaring, voorlichting in de klas over vluchten en vluchtelingen in Nederland.

Meer over Bekend maakt Bemind

Samen bouwen we aan de toekomst

Dankzij de hulp van onze donateurs en vrijwilligers kunnen wij vluchtelingen helpen met het opbouwen van een nieuw bestaan in Nederland. Help jij ook mee met een gift, zodat vluchtelingen kunnen bouwen aan een leven in veiligheid?