Walcheren: 2017 in vogelvlucht

VluchtelingenWerk, locatie Walcheren zet zich in voor de drie gemeenten op Walcheren; Middelburg, Veere en Vlissingen. De totale taakstelling in 2017 bedroeg voor de drie gemeenten samen 155 statushouders. De opgelopen achterstand in eerdere jaren bedroeg in totaal 73 personen.

Aan het eind van het jaar 2017 is in alle drie de gemeenten een voorstand ontstaan van in totaal 53 statushouders. De taakstelling is daarmee ruim gehaald.

Met name in de gemeente Middelburg is veel meer gehuisvest dan de verplichte taakstelling inclusief achterstand. Aan het eind van het jaar 2017 stond Middelburg op 25 plus. Dit heeft een tweetal oorzaken: allereerst zijn er verschillende groepswoningen ingezet waar veel alleenstaanden in zijn gehuisvest en daarnaast zijn er meerdere gezinnen herenigd met elkaar.

Het aantal nareizigers op Walcheren bedroeg in 2017:

• Middelburg: 31
• Veere: 29
• Vlissingen: 51

Het aantal woningen waarin statushouders zijn gehuisvest bedroeg voor:

• Middelburg: 44 (hierbij de groepswoningen als 1 woning/adres vermeld)
• Veere: 13
• Vlissingen: 28

Spreekuur/infopunt

Er bestaat een grote informatiebehoefte met betrekking tot de vaak complexe asielvraagstukken en (specifieke onderdelen van) de vreemdelingenwetgeving. Ook zijn er veel vragen over rechten en plichten van toegelaten vluchtelingen, over bijvoorbeeld taalonderwijs,inburgering en financiële zaken. Om alle in de gemeente wonende vluchtelingen goed te informeren hebben we infopunten en spreekuren waar we vragen beantwoorden en hen op weg helpen. Vaak kunnen we dat zelf, soms verwijzen we door naar andere voorzieningen en instanties.

• 3993 contacten spreekuur/infopunt

Het kantoor kent een open inloopspreekuur waarin 2 loketten door vrijwillige medewerkers wordt bemand. Deze spreekuren vonden plaats op 4 ochtenden in de week van 9:00 tot 12:30/13:00 uur.
Aanvankelijk was er één hele dag voor een spreekuur voor juridische zaken op het gebied van verblijfsrecht en gezinshereniging ingericht. Dit is in de loop van het jaar door de toename van het aantal procedures voor gezinshereniging met een extra dag uitgebreid.
Er is een informatiepunt voor Inburgering ingericht dat één middag per week geopend is en er is een financieel spreekuur ingericht voor ondersteuning bij financiële hulpvragen en het opstellen van budgetplannen.
In de loop van het jaar is een spreekuur voor inschrijvingen bij Zuidwest wonen ingericht.

Er zijn onder de vrijwillige medewerkers specialistische functies ingezet; 2 medewerkers voor toeslagen belastingdienst, 1 voor inschrijving Zuidwest Wonen, 1 voor financiële vraagstukken, 1 voor het informatiepunt Inburgering, 1 voor juridische zaken en 3 voor gezinshereniging. Daarnaast werken er 6 vrijwillige medewerkers in de inloopspreekuren en 6 tolken Arabisch en/of Tigrinya.

Er is 1 kantoor voor de drie gemeenten, dat staat in het centrum van Middelburg. VluchtelingenWerk is gehuisvest in een pand waar meerdere organisaties uit het sociale domein werkzaam zijn, o.a. het maatschappelijk werk, het WMO-loket, Welzijn Middelburg en Manteling Walcheren. Hierdoor zijn de lijnen naar deze organisaties kort en is er geregeld onderling contact.
De meeste hulpvragen tijdens de spreekuren zijn vragen op het gebied van de procedure voor  gezinshereniging en op financieel vlak.

Juridische begeleiding/gezinshereniging

Onze juridische begeleiding en ondersteuning bij gezinshereniging is uniek. Onze mensen begeleiden vluchtelingen tijdens de asielprocedure, gezinsherenigingsprocedure, naturalisatie en meer. Komen de vrijwilligers en teamleiders er op de locatie niet uit dan nemen ze contact op met de Helpdesk van het Landelijk Bureau. Die Helpdesk bestaat uit een team juristen op gebied van asiel, integratie en consulenten landeninformatie.
Onze juridische begeleiding in de gemeente is voor personen die als asielzoeker naar Nederland gekomen zijn, die een (tijdelijke) vergunning hebben, die gehuisvest zijn in de gemeente en die verblijfsrechtelijke vragen hebben. Wij helpen bij onder meer het verkrijgen en/of verlengen van verblijfs- en reisdocumenten en we bewaken lopende procedures op termijnen en zorgvuldigheid. We zorgen er ook voor dat cliënten beschikken over informatie om bij afwijzing van de asielaanvraag een weloverwogen keuze te maken voor terugkeer, doormigratie of illegaliteit. We monitoren wat er gebeurt, signaleren trends en ontwikkelingen en rapporteren dat aan de gemeente.
Vluchtelingen die een verblijfsvergunning krijgen, hebben recht op hereniging met hun gezin (ouders, partners, kinderen). Meestal is de procedure al opgestart in de Centrale Opvang, in andere gevallen moet dat na vestiging in de gemeente nog gebeuren. Wat volgt is een bureaucratisch proces in de ervaring van mensen die nog niet ingeburgerd zijn en de weg nog niet weten. VluchtelingenWerk werkt volgens een stappenplan waarin de mutaties binnen de procedure maandelijks worden verwerkt. Het vergt uiterste zorgvuldigheid en veel tijd, en is voor reguliere instanties te kostbaar om uit te voeren.

• 71 nieuwe dossiers gezinshereniging
• totaal aantal dossiers in 2017: 132
• 33 succesvol afgeronde dossiers

In 2017 zijn er 33 gezinnen herenigd met elkaar, in totaal zijn er 111 gezinsleden nagereisd, die door 7 specifiek opgeleide vrijwillige medewerkers zijn ondersteund in hun procedures.  Ten opzichte van 2016 is er een toename van het aantallen nagereisde personen (2016: 22 gezinnen zijn herenigd waarbij in totaal 68 gezinsleden zijn nagereisd). Deze toename volgt de landelijke tendens.
Verder wordt door de juridisch begeleiders ook hulp geboden bij de aanvragen bij het Vluchtelingenfonds van VluchtelingenWerk en het (nood)fonds uit Zeeland, Refugium. Bij het Vluchtelingenfonds van VluchtelingenWerk kunnen aanvragen ingediend worden voor de tickets kosten boven de 1000 euro, wat daar onder  komt, kan gevraagd worden bij het (nood)fonds Refugium.  Refugium is een noodfonds met als doel vluchtelingen die cliënt zijn van VluchtelingenWerk Zuidwest Nederland, regio Zeeland te ondersteunen In situaties waarin noodzakelijke kosten ontstaan in het kader van een verblijfsprocedure en gezinshereniging. Er wordt wel uitgegaan van een eigen bijdrage van de cliënt van 250 euro voor de vliegtickets.

Voorlichting, belangenbehartiging en samenwerking

VluchtelingenWerk signaleert wanneer er obstakels of knelpunten zijn voor succesvolle integratie. Deze obstakels kunnen ontstaan door leemtes in het aanbod aan voorzieningen, maar ook door de persoonlijke omstandigheden van de vluchteling. Ook signaleert VluchtelingenWerk het niet juist toepassen van wet- en regelgeving of de leemtes en uitsluitingsmechanismen daarin – alsmede discriminatie, en onderneemt daarop actie. VluchtelingenWerk locatie Walcheren beantwoordt daarnaast publieksvragen en geeft voorlichting om het draagvlak in de samenleving voor opvang en integratie van vluchtelingen te behouden/vergroten. Om dat draagvlak zo groot mogelijk te houden zoeken we ook samenwerking met andere lokale organisaties.
VluchtelingenWerk was eind september met een stand aanwezig op de Open Dag van de Rechtbank in Middelburg om zo informatie te bieden aan de bezoekers van de Open Dag. Ook kon er direct contact gelegd worden met andere organisaties die zich daar presenteerden zoals bijvoorbeeld het juridisch loket.

Naar aanleiding van de participatieworkshops in de gemeente Vlissingen, zijn verschillende cliënten uit Vlissingen geïnterviewd. Deze interviews verschenen in het plaatselijke huis-aan-huisblad de Vlissingse Bode onder de kop ‘Nieuw-Vlissingers’. In de rubriek vertelden statushouders hoe zij in de gemeente Vlissingen terecht waren gekomen, waar ze vandaan kwamen en hoe hun leven er uit ziet in Vlissingen.

Er is een snuffelstage aangeboden aan elke gemeente.  Deelnemers hebben kennis kunnen nemen van de organisatie (kennismaking met de teamleiders en de locatie; de inrichting van de organisatie en de werkwijze a.h.v. checklists). Er was gelegenheid  in gesprek te gaan met een drietal  vrijwilligers die elk een specifieke kant van de werkzaamheden bij vluchtelingenwerk hebben toegelicht (o.a. de maatschappelijke begeleiding en toeleiding naar de taalaanbieder). Als afsluiting was er gelegenheid een spreekuur gezinshereniging en/of algemeen spreekuur bij te wonen.

Vanwege de start van de groepshuisvesting Buitenrust (bewoning vond plaats medio 2017) heeft VluchtelingenWerk een bijdrage geleverd bij de kennismaking met de buren.  Onder het genot van een hapje en een drankje én het samen beoefenen van wat traditionele spelen  (o.a. sjoelen) kon men kennis met elkaar maken.  Het was een geslaagde  bijeenkomst. De plaatselijke huis aan huis krant de Bode heeft er verslag van gedaan.

Er is een werkbezoek gebracht aan  Orionis. Samen met een deel van de vrijwilligers hebben we kennis gemaakt met  verschillende afdelingen en met name de stagewerkplaatsen van Orionis.  De vrijwilligers kregen zo een goede  indruk hoe de werkstages ingericht zijn.

In het afgelopen jaar heeft het onderwerp Integratie en participatie een plaats gekregen op de agenda bij de teamoverleggen met de vrijwilligers.  Orionis en Porthos zijn uitgenodigd en hebben een presentatie gegeven bij deze teambijeenkomsten. Aandacht kreeg de andere uitvoering van de participatiewet  door o.a. de invoering van de werk intakes en de consequenties ervan. Porthos heeft haar eigen rol toegelicht en de wijze waarop Porthos en Vluchtelingenwerk elkaar kunnen versterken.

Samenwerking en afstemming heeft plaatsgevonden met:
- Gemeenten Middelburg, Veere en Vlissingen
- Orionis
- Villex
- Zeeuwland
- Welzijn Middelburg
- Welzijn Veere
- Burenhulp Veere
- Netwerkoverleg Veere
- Taalhuis Walcheren
- Porthos
- GGD
- Maatschappelijk Werk Walcheren
- Werk/leerloket
- Humanitas
- Manteling
-Voedselbank
-Kledingbank
- Huurdersvereniging Middelburg
- Taalaanbierder H.E.T. en Mondo
- Schuldhulpmaatje
- OTAV

Maatschappelijke begeleiding

Onze maatschappelijke begeleiders helpen statushouders bij het regelen van de belangrijkste zaken bij de eerste vestiging in de gemeente. Denk daarbij aan praktische hulp bij woninginrichting, aansluiting telefoon en televisie, inschrijving bij huisarts, tandarts, apotheek en consultatiebureau, het wegwijs maken in de sociale kaart van de gemeente, het aanmelden bij een  peuterspeelzaal, basisschool, middelbare school en hulp bij een aanvraag bij DUO. Maar ook aan begeleiding bij aanvragen huur- en zorgtoeslagen, begeleiding bij kwijtscheldingsaanvragen en begeleiding bij inschrijving UWV.

Onze begeleiding is er op gericht dat cliënten zo snel mogelijk zelfredzaam worden en participeren in de samenleving. De cliënt krijgt ondersteuning bij het behalen van het inburgeringsexamen en wordt gecoacht om eigen materiële, immateriële en psychosociale problemen op te lossen.
Onze begeleiders zijn veelal ook het best in staat – door hun goede contacten met de cliënten – om de leefsituatie en mogelijkheden van de statushouder te inventariseren. Ze kunnen doorverwijzen als er (juridische) zaken mislopen, ze signaleren en rapporteren als er op wat voor een vlak dan ook stagnatie optreedt.

• 153 gestarte trajecten mb

De cliënten worden op Walcheren 1 jaar begeleid op het gebied van vestiging en integratie. Alle cliënten krijgen in principe een vaste vrijwillige contactpersoon (de zogenaamde thuisbegeleider) die de cliënten thuis bezoekt en vanuit het huis van de cliënt werkzaam is. Deze medewerker begeleidt de cliënt de eerste keer naar afspraken met de huis- en tandarts, Orionis Walcheren (Sociale Dienst), school e.d.
De medewerker coördineert het dossier van de cliënt en zorgt er m.b.v. een checklist voor dat alle noodzakelijke zaken rondom de cliënt worden geregeld.
De cliënt kan met post en vragen terecht bij deze medewerker, maar de cliënt kan er ook mee naar het spreekuur op kantoor komen.

Bij de start van de maatschappelijke begeleiding wordt een intakegesprek gehouden, om zicht te krijgen op de situatie, vaardigheden en achtergrond van de vluchteling en de mate van zelfredzaamheid. Maar ook wordt in dit gesprek uitleg gegeven over instanties als Orionis Walcheren (met rechten en plichten m.b.t. de uitkering), Zorgverzekering en eigen risico, Belastingdienst en toeslagen en algemene informatie over VluchtelingenWerk en de manier van werken. De cliënten ontvangen een ordner met tabbladen waarin ze hun post kunnen administreren.
Gedurende het jaar van begeleiding wordt er gewerkt met een zelfredzaamheidsmatrix, die in verschillende talen is vertaald. De cliënt kan dan zelf zien waaraan gewerkt moet worden om aan het eind van het jaar zelfstandig te kunnen functioneren.
Aan het eind van het jaar begeleiding vindt er een exitgesprek plaats met de cliënten waarin wordt besproken in hoeverre ze zelfstandig functioneren en waarin ze worden verwezen naar andere instanties die kunnen ondersteunen indien nodig. De taal en daar uit voortvloeiend de post is vaak nog een struikelblok waardoor er nog wel ondersteuning noodzakelijk is. In 2017 zijn er  135 trajecten uit 2015 en 2016 beëindigd. 

Bijzondere acties en activiteiten, eigen initiatieven

De kerken in Middelburg boden VluchtelingenWerk 17 boodschappenpakketten om aan de cliënten, die in een financieel moeilijke positie verkeerden, uit te delen. Deze pakketten waren geheel uit eigen initiatief door de kerkbezoekers bij elkaar gespaard.
De locatie Walcheren besloot om de cliënten die juist waren herenigd met hun gezinsleden en waarvan de financiële zaken nog niet geheel op orde waren te verblijden met een boodschappenpakket.

In samenwerking met Resto-van-Harte en Stichting Welzijn Middelburg hebben cliënten van VluchtelingenWerk in oktober deelgenomen aan het Nationaal Integratie Diner in het Palet in Middelburg, waar Resto-van-Harte wekelijks voor de minima maaltijden bereidt. Een van de cliënten werd gevraagd om voor de muzikale omlijsting te zorgen en enkele andere cliënten boden ondersteuning bij de bereiding van de maaltijd. Het was een zeer geslaagde avond.

Inburgering

In de gemeenten op Walcheren is de inburgering in 2017 verzorgd door Scalda, Mondo en H.E.T. Inburgeringscentrum. Op het informatiepunt voor Inburgering bij VluchtelingenWerk worden alle cliënten uitgenodigd om ondersteuning te bieden bij de aanvraag van de lening bij de DUO, er wordt algemene informatie verstrekt over de inburgering en specifiek over de mogelijkheden op Walcheren. Er wordt ook contact gelegd met het opleidingsinstituut naar keuze om de cliënten uit te nodigen voor en intake.

Ons team in Walcheren

• 51 vrijwilligers
• 2 stagiaires; 1 HBO Sociaal Work en 1 MBO opleiding Sociaal Werk
  
  VluchtelingenWerk Walcheren maakt deel uit van de stichting VluchtelingenWerk Zuidwest-Nederland. Klik op de afbeelding voor het Jaarverslag van de stichting.