Samen sterk voor vluchtelingen: Vier vrijwilligers vertellen
Adri (82) is al 17 jaar vrijwilliger in Ter Apel
‘Mijn eerste ontmoeting met een vluchteling was lang geleden. Een jongen klopte aan bij de kerk waar ik pastor was. Hij sprak geen Engels, maar met handen en voeten legde hij uit dat hij honger had. Ik gaf hem een boterham en bracht hem daarna naar de politie. Ter Apel kende ik toen nauwelijks, ik had geen idee wat daar gebeurde. Dat is nu moeilijk voor te stellen, want inmiddels werk ik er al zeventien jaar.'
'De grootste verandering is de wachttijd'
'In Ter Apel draait alles om de start van iemands asielprocedure. Ik verwelkom mensen, geef voorlichting over de procedure en sta asielzoekers bij tijdens de gehoren met de IND. Ik heb in al die jaren veel zien veranderen hier. De grootste verandering is de wachttijd, die is opgelopen van een paar dagen naar een paar jaar.
Regelmatig krijg ik negatieve reacties op mijn werk: ‘We kunnen toch niet iedereen opvangen?!’ Dat mensen zo reageren, komt door de misvattingen en onwaarheden die politici verspreiden. Er is geen denken aan dat ik met dit vrijwilligerswerk stop. Vluchtelingen hebben mij nodig, maar omgekeerd kan ik hen en de voldoening van dit werk ook niet missen.’
Nawar (25) moest ooit zelf vluchten
‘Ik was vijftien toen ik vanuit Syrië naar Nederland vluchtte. Dat is tien jaar geleden, maar het voelt als gisteren. Het was een enorme uitdaging: ineens in een vreemd land, zonder de taal te spreken en iemand te kennen. Nu ben ik blij dat ik als vrijwilliger iets kan betekenen voor mensen die hetzelfde meemaken.'
'Ik wil ze laten voelen dat er iemand is die naar ze luistert'
'Samen met mijn collega’s begeleid ik statushouders die voor het eerst verhuizen naar een eigen woning. Ik ga mee naar de bezichtiging en ondersteun bij het afsluiten van de contracten voor gas, water en licht. Ook help ik met de verzekering, toeslagen en al hun andere vragen.
Toen ik me aanmeldde als vrijwilliger, was ik net gestopt met mijn opleiding Management. Die studie paste niet bij mij. Dankzij dit werk ontdekte ik wat ik wél wil: voor mensen zorgen. Ik zit nu in het laatste jaar van de mbo opleiding Social Work. Ik hoop dat ik nog lang het verschil kan maken voor vluchtelingen. Zij zoeken niet alleen praktische hulp, maar willen ook hun verhaal kwijt. Vanuit mijn eigen ervaring wil ik vluchtelingen laten voelen dat er iemand is die naar hen luistert en die hen echt begrijpt.’
Els (76) begeleidt al 35 jaar gezinnen in Halderberge
‘Vijftien jaar geleden kreeg ik een lintje. Het begon allemaal 35 jaar geleden, toen er een Irakees gezin in de buurt kwam wonen. Ik ondersteunde hen en ben zo voor VluchtelingenWerk begonnen. Als vluchtelingen in Halderberge kwamen wonen, ving ik hen op. Ik hielp bij het aanvragen van verzekeringen of zorgde ervoor dat ze een inrichtingsbudget kregen. Ik bezocht de mensen thuis. Vaak werd ik verwelkomd met een kopje thee of lekkere hapjes.'
'Ik rijd twee jaar met hen mee op de trein'
'In de loop der jaren heb ik honderden gezinnen begeleid, afkomstig uit alle windstreken. Soms konden we elkaar in het Engels verstaan, soms spraken we met handen en voeten. Mijn man en kinderen hebben me altijd gesteund. Vorig jaar moest ik een stapje terug doen, omdat mijn man ziek werd. Hij is in januari overleden. Sindsdien pak ik het werk weer langzaam op.
Met één gezin uit voormalig Joegoslavië heb ik nog steeds contact. Ik zie mijn rol als maatschappelijk begeleider als het meerijden met een trein. Je stapt samen met hen op, volgt ze twee jaar lang en uiteindelijk stappen ze zelf weer uit. Het is goed als ze je dan kunnen loslaten.’
Rian (64) werkt in het azc en in de noodopvang
‘Mijn werk als juridisch begeleider in het azc of de noodopvang is heel divers. Mensen komen bij ons langs tijdens spreekuren of afspraken, met zorgen en vragen over hun asiel- of gezinsherenigingsprocedure. Ik probeer hen zo goed mogelijk wegwijs te maken: ik leg de procedure stap voor stap uit en help hen zich goed voor te bereiden. Ik ondersteun ook bij praktische dingen, zoals het verzamelen van de juiste documenten.'
'Dit werk is een onmisbaar onderdeel van mijn leven'
'Het geeft voldoening dat ik meestal een duidelijk antwoord kan geven. Mijn juridische achtergrond komt daarbij goed van pas. Soms is het lastig om een negatieve boodschap te moeten brengen. Mensen vragen bijvoorbeeld: “Hoe lang moet ik nog wachten op mijn aanvraag voor gezinshereniging?” Het antwoord doet pijn als je weet dat gezinnen al jaren van elkaar gescheiden zijn.
Toch put ik juist kracht uit dit werk. Een paar jaar geleden werd mijn leven op z’n kop gezet: ik kreeg borstkanker. Gelukkig was ik er op tijd bij. Ik wist één ding zeker: ik wilde bezig blijven. Daarom meldde ik me aan als vrijwilliger. Dit werk is een onmisbaar onderdeel van mijn leven.’