Hoe ziet de asielprocedure eruit?

De asielprocedure duurt normaliter veertien dagen. Tijdens deze periode woont de asielzoeker in verschillende opvanglocaties.

• Vooraf aan de asielprocedure, krijgt de asielzoeker in de regel zes dagen om uit te rusten. Hij kan zich dan voorbereiden op de gesprekken met de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), de zogeheten gehoren. Daarnaast wordt de asielzoeker medisch onderzocht. Dit onderzoek moet aantonen of hij belemmeringen heeft waarmee de IND rekening moet houden tijdens de gehoren en bij het nemen van een beslissing op de asielaanvraag.
• Na de rustperiode begint de algemene asielprocedure. Die duurt gemiddeld vier tot acht dagen waarin de asielzoeker twee gehoren met de IND heeft. De asielzoeker krijgt daarbij advies van zijn advocaat.
• Tijdens de gehoren wordt de identiteit van de asielzoeker vastgesteld, wordt gekeken naar de reisroute en de reden waarom hij is gevlucht. Na deze gehoren neemt de IND een beslissing over de asielaanvraag. Soms is er meer onderzoek nodig, bijvoorbeeld naar het thuisland van de asielzoeker. Dan volgt een zogeheten verlengde asielprocedure.

Wie krijgt een asielvergunning?

Een asielzoeker kan voor een asielvergunning in aanmerking komen als hij vluchteling is volgens het Vluchtelingenverdrag van de Verenigde Naties. Wat een vluchteling en wat een asielzoeker is, kan je hier lezen.
De eerste vijf jaar kan de asielvergunning van een statushouder worden ingetrokken als de situatie in het land van herkomst verbetert. Dat kan alleen als er geen reden meer is om te vrezen voor vervolging of onmenselijke behandeling bij terugkeer. Na vijf jaar komt de statushouder in aanmerking voor een meer definitieve asielvergunning. Deze wordt alleen nog ingetrokken als er iets bijzonders aan de hand is.

Verzoek afgewezen, wat nu?

Als de IND vindt dat de asielzoeker geen recht heeft op een asielvergunning, wordt de asielaanvraag afgewezen. Dan moet de asielzoeker Nederland verlaten. 

• De asielzoeker kan tegen de beslissing van de IND in beroep gaan bij de rechtbank. De rechtbank toetst dan de beoordeling van de IND. Voor zowel de IND als de asielzoeker geldt: wie het niet eens is met de uitspraak van de rechter, kan nog in hoger beroep gaan bij de Raad van State.
• Na de uitspraak van de Raad van State, kan de asielzoeker ook nog naar een Europese rechter gaan: het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Dit Europese Hof beoordeelt dan of de asielzoeker bij terugsturen het slachtoffer dreigt te worden van een onmenselijke behandeling.

De asielprocedure in beeld

In vier minuten wordt aan de hand van illustraties en foto's uitgelegd wat de asielprocedure inhoudt: